گیرنده های مخروطی به کدام رنگ حساسیت دارند علوم هشتم
گیرنده های مخروطی به کدام رنگ حساسیت دارند علوم هشتم را از سایت پست روزانه دریافت کنید.
درس پنجم علوم هشتم: حس و حرکت :: آموزش دروس متوسطه اول
اندام های حسی اندام هایی هستند که اثر محرک خاصی رادریافت کرده و به پیام عصبی تبدیل می کنند. ما زمانی جسم را می بینیم که نور یا بازتاب آن از جسم به چشم ما برسد .
ساختمان چشم در علوم هشتم فصل پنجم :
چشماز اندام های حسی کروی شکل است و بوسیله سه جفت عضله دراستخوان حدقه قرار دارد .
چشم دارای غدد اشکی است که مجرای آن به سطح چشم راه دارد وسطح چشم را مرطوب نگه می دارد پلک چشم با حرکت خود به این کار کمک می کند وهمچنین از چشم دربرابر خطرات محافظت می کند.
چشم از سه پرده متفاوت ساخته شده این لایه ها ازخارج به داخل شامل صلبیه ، مشیمیه وشبکیه است .
صلبیهپرده ی محکم وسفید خارجی چشم که از جنس بافت پیوندی است ودر جلوی چشم شفاف و برآمده شده وقرنیه را میسازد.
پرده ی میانی چشم است که دارای رگ های خونی فراوا نی است وتغذیه کره چشم رابه عهده دارد.
درنزدیکی عدسی مشیمیهتبدیل به بخش ماهیچه ای برجسته ای بنام جسم مژگانی می شود که تحدب را تنظیم می کند .
درادامه مشیمیه درجلوی عدسی پرده ای ماهیچه ای به نام عنبیه قراردارد .
دروسط عنبیهسوراخ مردمک وجود دارد که تحت کنترل اعصاب خودمختار بوسیله عضلات عنبیه تنگ وگشاد می شود.
شبکیهپرده داخلی چشم است وشامل یک ردیف سلول های رنگدانه دار است که به مشیمیه چسبیده وسه لایه عصبی دارای سلول های گیرنده نور
انواع سلول های گیرنده نور درچشم در علوم هشتم فصل پنجم :
به نور ضعیف حساس اند وبه کمک آنها اجسام را به صورت سیاه وسفید می بینیم.
حساسیت آنها به نور کم است ودرنورقوی تحریک می شوند ، به کمک آنها رنگ ها وجرئیات را می بینیم .
تعدادسلول های استوانه ای از مخروطی بیشتر است. سه گروه سلول مخروطی ، گیرنده نورهای قرمز ، آبی و سبز در چشم هستند.
محل خروج عصب بینایی از شبکیه است وگیرنده نوری ندارد.
درامتداد محور نوری کره ی چشم است وتعداد سلولهای مخروطی آّن بسیار زیاد و بنابراین دردقت و تیزبینی چشم موثر است.
بین قرنیه وعدسی مایع شفاف زلالیه وجود دارد.
فضای داخل کره چشم ( پشت عدسی ) را مایع ژله مانند وشفافی پرکرده است .
گوش از اندام های حسی است که به تشخیص صدا و حفظ تعادل و موقعیت بدن کمک می کند.
ساختمان گوش :
گوش خارجیشامل لاله گوش ، مجرای شنوایی وپرده صماخ است .
لاله گوش امواج را جمع آوری کرده به مجرا هدایت می کند وباعث ارتعاش پرده صماخ می شود. پرده صماخ در انتهای گوش خارجی قراردارد.
گوش میانی از سه استحوان کوچک به نام های رکابی ، چکشی و سندانی تشکیل شده است.
کوش میانی حدفاصل کوش بیرونی و گوش داخلی قرار دارد.
گوش داخلی از لوله های پرپیچ وخم ساخته شده است و شامل سه بخش حلزونی ، دهلیزی ومجاری نیمدایره است.
گیرنده های شنوایی سلول های مژه دار بخش حلزونی است وبخش دهلیزی ومجاری نیمدایره جهت حفظ تعادل دارای گیزنده های تعادلی هستند.
وظیفه گوش داخلی تبدیل پیام صوتی وارتعاشات به پیام عصبی وانتقال آن به قسمت گیجگاهی قشر مخ است.
بینی اندام حس بویایی است وگیرنده های بویایی درمخاط زرد سقف حفره بینی قراردارند .
حس چشایی:
زبان اندام حسی چشایی است و حدود 10000 جوانه چشایی دردهان وجود دارد که بیشتر آن روی زبان و بقیه در دیواره دهان است.
هر پرز یا جوانه چشایی دارای چندین سلول حسی مژه دار است که هر مژه به یکی از چهار مزه اصلی حساسیت بیشتری دارند.
چهار مزه اصلی: شیرینی ، شوری ، ترشی و تلخی
برای تحریک گیرنده های چشایی باید مواد دربزاق حل شوند.
گیرنده های مزه شیرینی بیشتر درجلوی زبان ، گیرنده های مزه تلخی درانتهای زبان ، گیرنده های ترشی وشوری درکناره های زبان تراکم بیشتری دارند.
پوست:
پوست نیز از اندان حسی است که دارای گیرنده های متفاوتی است،گیرنده های درد، دما (سرمایاگرما)وگیرنده های مکانیکی(حساس به لمس وفشار)
گیرنده ها ، دندریت هایی ازنورون ها هستند که اثر محرک را به پیام عصبی تبدیل می کنندواغلب با بافت پیوندی پوشیده شده اند.
دستگاه حرکتی بدن شامل ماهیچه واستخوان ها است .
برای حرکت بدن وجود دستگاه عصبی ، ماهیچه ها واستخوان ها لازم است .
اسکلت بدن :
به مجموعه استخوان ها ، غضروف واتصالات آن ها اسکلت گفته می شود.
بافت استخوان:
از ماده زمینه ای حاوی رشته های پروتئینی و سلول های استخوانی درون ماده زمینه ای بوجود آمده است.
رشته های پروتئینی موجود در بافت استخوانیوظیفه مقاوم سازی استخوان دربرابر ضربه را دارند.املاح موجود دربافت استخوانی عامل سختی استخوان هستند.
مفصل :
به محل اتصال دویاچند استخوان مفصل می گویند .
استخوان ها درمفصل ثابت به کمک رشته های سخت ودرمفصل نیمه متحرک به کمک غضروف و در مفصل متحرک به کمک رباط کنار یکدیگر قرار گرفته اند.
رشته هایی از بافت پیوندی هستند که در مفصل های متحرک وجود دارند و مسئول نگهداری دو استخوان درمحل مفصل می باشند.
در مفصل دررفته ، استخوان ها از محل مفصل خارج شده اند.
. در مفصل پیچ خورده مفصل درخلاف جهت حرکت خود حرکت کرده است .در بیماری آرتریت غضروف سر استخوان درمحل مفصل ساییده شده است.
انواع بافت استخوانی :
درتنه استخوان های دراز وسطح استخوان های پهن وکوتاه وجود دارد ، این بافت از مجموعه هایی به نام سیستم هاورس درست شده است .
سیستم هاورس از مجرا وتیغه های استخوانی ساخته شده است .درمجرا رگ واعصاب وجود دارد.
دردوسر استخوان های دراز وبخش میانی استخوان های پهن و کوتاه وجود دارد .
سلول ها دراین بافت نامنظم است تیغه هایی از ماده زمینه ای دربین آن ها وجود دارد ومغز استخوان حفره های بین این تیغه ها را پر می کند.
استخوان ها در دوران جنینی از بافت پیوندی بوجود می آیند . این تبدیل به دو صورت زیر است:
بعضی از استخوان ها مستقیما از تبدیل بافت پیوندی به استخوان بوجود می آیند.
مثال:استخوان های پهن در بعضی از استخوان ها ابتدا بافت پیوندی به غضروف وسپس به استخوان تبدیل می شود. مثال: استخوان های دراز
بیماری های رایج استخوانی در علوم هشتم فصل پنجم :
درکودکان کمبود کلسیم موجب نرم شدن استخوان ها وحالت پرانتزی گرفتن آن ها می شود که به این حالت راشیتیسممی گویند.
درمیانسالی وکهنسالی کمبود کلسیم موجب کاهش چگالی وپر حفره شدن آن می شود ( پوکی استخوان) .
شکننده شدن استخوان ها : درافرادمسن بدلیل کاهش پروتئین سازی ، استخوان ها شکننده می شود.
ماهیچه ها در علوم هشتم فصل پنجم :
ماهیچه ها عامل حرکت هستند، به کمک ماهیچه ها می توانیم حرف بزنیم، غذا راگوارش دهیم و از بدن دفاع کنیم.
ماهیچه ها باعث حرکت خون در رگ ها وغذا دروده ها می شوند ، همچنین بخش اعظم گرمای بدن حاصل انقباض ماهیچه هاست.
هر سلول ماهیچه ای تار ماهیچه ای نام دارد.
تارهای ماهیچه ای با یکدیگر و با کمک بافت پیوندی یک دسته تارماهیچه ای را می سازند.
دسته تارهای ماهیچه ای نیز با کمک بافت پیوندی که آنها را به هم متصل می کند ماهیچه را می سازند.
بافت پیوندی اطراف تارهای ماهیچه ای ودسته تارهای ماهیچه ای ودر نهایت ماهیچه ، با یکدیگر طناب محکمی به نام زردپی(تاندون )را می سازند که ماهیچه های اسکلتی را به استخوان ها متصل می کنند.
بزرگترین زردپی بدن آشیل نام دارد که از کف پاشنه ی پا تا پشت ساق پا کشیده شده است.
زمانی که یک ماهیچه ( ماهیچه ی دوسربازو ) منقبض می شود واندامی رابه حرکت درمی آورد ، نمی تواند منبسط شود وآن اندام را هل دهد تا به موقعیت اول باز گردد.
به همین دلیل ، ماهیچه دیگری درسمت مقابل اندام ( ماهیچه ی سه سر بازو ) منقبض شده واندام رابه حالت اول باز می گرداند.
انقباض یک ماهیچه با استراحت ماهیچه ی دیگر درسمت مقابل اندام همراه است . به این نحوه ی عمل ماهیچه های اسکلتی ، عمل متقابل یا جفت کارکردن ماهیچه ها می گویند.
خستگی ماهیچه ای :
منبع انرژی ماهیچه ها کربوهیدرات ها واسید های چرب هستند .
چنان چه اکسیژن کافی به ماهیچه نرسد، گلوکز تبدیل به لاکتیک اسید می شود و مقدارانرژی کافی تولید نمی شود. وموجب احساس خستگی ماهیچه ای می شود
چنان چه انقباضات مکرر ومتوالی ماهیچه مانع از آن شود که ماهیچه به حالت استراحت باز گردد، گرفتگی ماهیچه ای رخ داده است که با درد همراه است.
گرفتگی می تواند ناشی از کم آبی بدن ، فشارعضلانی یا قرارگیری در وضعیتی خاص برای مدت طولانی باشد.
در افرادسالم معمولا بعد از حرکات شدید ورزشی گرفتگی ماهیچه ای به وجود می آید .
گرفتگی را می توان با ماساژ دادن وکشیدن ملایم رفع کرد.
غضروف:
نوعی بافت پیوندی است که ماده زمینه ای آن نسبتا سخت وارتجاعی است.
غضروفها فاقد رگ های خونی ، خون ، رگ ها ی لنفی واعصاب هستند. تغذیه ی سلول ها به وسیله انتشار مواد است.
منبع مطلب : amoozeshi789.blog.ir
مدیر محترم سایت amoozeshi789.blog.ir لطفا اعلامیه بالای سایت را مطالعه کنید.
فصل 5
پاسخ: خیر، هر محرکی در هر جایی از بدن احساس نمی شود.
۳- هر کدام از محرک های نور،صوت و گرما و سرما در کدام اندام ها حس می شوند؟
پاسخ : نور با چشم، صوت با گوش و گرما و سرما با پوست احساس می شوند .
۴- اندام های حسی را تعریف کنید .
پاسخ : به اندام هایی که اثر محرک خاصی را دریافت و به پیام عصبی تبدیل می کنند، اندام های حسی می گویند .
۵- مهم ترین اندام های حسی بدن را نام ببرید .
پاسخ : چشم،گوش،زبان،پوست،بینی
۶- ما چگونه اجسام را می بینیم؟
پاسخ : نور موجود در محیط به جسم برخورد می کند و تصویر جسم به سمت چشم ما بازتاب می شود . نور بر سلول های گیرند ه نور چشم اثر می کند و پیام عصبی ایجاد
می شود . این پیام از طریق عصب بینایی به مغز مخابره می شود . مغز با اطلاعات دریافتی تصویری از جسم را مهیا می کند و ما آن را می بینیم .
۷- چند نوع سلول گیرنده نور داریم و در کدام قسمت چشم قرار دارند؟
پاسخ : در لایه داخلی چشم ( شبکیه ) دو نوع سلول گیرنده نوری مخروطی و استوانه ای وجود دارد .
۸- وظیفه سلول های گیرنده نوری چیست؟
پاسخ : این سلول ها اثر نور را به پیام عصبی تبدیل می کنند و از طریق عصب بینایی به مرکز حس بینایی در قشر مخ می فرستند .
۹- مرکز حس بینایی در کجا قرار دارد؟
پاسخ : مرکز حس بینایی درقسمت پس سری قشر مخ قرار دارد .
۱۰- گیرنده های مخروطی را توضیح دهید .
پاسخ : گیرنده های مخروطی سه نوع اند که هر کدام به یکی از رنگ های اصلی ( قرمز، آبی و سبز) حساسیت دارند با تحریک یک یا چند مورد از این سلول، رنگ های مختلف اجسام را می بینیم .
۱۱- چگونه صداها را می شنویم؟
پاسخ : صدا یا صوت به صورت امواجی در اطراف ما پراکنده اند . هر کدام که به گوش ما برسد، به پیام عصبی تبدیل و به مرکز شنوایی در قشرمخ ارسال می شود تا ضمن درک آن در صورت نیاز پاسخ مناسب داده شود .
۱۲- صدا یا صوت به چه صورت در اطراف ما پراکنده اند؟
پاسخ : صدا یا صوت به صورت امواجی در اطراف ما پراکنده اند .
۱۳- مرکز شنوایی در کجا قرار دارد؟
پاسخ : مرکز شنوایی در قسمت گیجگاهی قشر مخ قرار دارد .
۱۴- گوش ما از چند بخش تشکیل شده و مهم ترین بخش آن چیست؟
پاسخ : گوش ما دارای سه بخش است که مهم ترین آن گوش داخلی است .
۱۵- وظیفه گوش داخلی چیست؟
پاسخ : در گوش داخلی سلول های گیرنده وجود دارد و پیام های صوتی را به پیام عصبی تبدیل می کند .
۱۶- گیرنده های صوتی را توضیح دهید .
پاسخ : گیرنده های صوتی سلول های مژه داری اند که در بخش حلزونی گوش داخلی قرار دارند و با انرژی صوت مژه های آنها تحریک می شود وپیام عصبی تولید می کند .
۱۷- بخش حلزونی در کدام قسمت گوش قرار دارد؟
پاسخ : گوش داخلی.
۱۸- چگونه بوها را احساس می کنیم؟
پاسخ : همیشه مقداری از مولکول های مواد بودار به حالت بخار در اطراف مواد وجود دارند . وقتی این مولکول ها وارد بینی ما می شود، روی گیرنده های بویایی قرار می گیرند . این گیرنده هاپیام عصبی تولید می کنند و به قشر مخ می فرستند . به این ترتیب بوی موادراتشخیص می دهیم .
۱۹- مرکز حس بویایی در کجا قرار دارد؟
مرکز حس بویایی در جلوی نیم کره های مخ است .
۲۰- چه چیزی باعث می شود تنوع بو هارا احساس کنیم؟
پاسخ : تنوع گیرنده هایی که در بافت پوشش بینی قرار دارند،زیاد است و باعث می شود بوهای مختلف را احساس و از هم تشخیص دهیم .
۲۱- آیا میتوان مزه همه ی غذاها را تشخیص داد؟
پاسخ: مزه غذاهای خیلی داغ وخیلی سرد هم احساس نمی شود .
۲۲- چگونه مزه ها را تشخیص می دهیم؟
پاسخ : روی زبان و دیوار ه دهان سلول های گیرنده چشایی قرار دارند . مواد غذایی پس از حل شدن در بزاق روی این گیرنده ها قرار می گیرند و پیام عصبی ایجاد می کنند . پیام
به قشر مخ ارسال و مزه تشخیص داده می شود .
۲۳- حس لامسه چگونه کار می کند؟
پاسخ : در پوست، سلول های گیرند ه متفاوتی وجود دارند که اثر محرک های مختلف را تبدیل به پیام عصبی می کنند و به قشر مخ می فرستند .
۱۵- گیرنده های پوست که با کمک آن ها تغییرات محیط را احساس می کنیم را نام ببرید .
پاسخ : گیرنده های پوست شامل گرما، سرما، لمس،فشار و درد می شوند که با کمک آنها تغییرات محیط را احساس می کنیم .
۲۵- مغز با توجه به چه چیزی پاسخ های حرکتی را به ماهیچه ها می فرستد؟
پاسخ : مغز با توجه به پیام هایی که از گیرنده های پوست دریافت می کند،پاسخ های حرکتی را برای ماهیچه ها می فرستد .
۲۶- دستگاه حرکتی بدن از چه چیز هایی تشکیل شده است؟
پاسخ: ماهیچه ها و اسکلت بدن در مجموع دستگاه حرکتی بدن را می سازند .
۲۷- اسکلت را تعریف کنید .
پاسخ : به مجموعه استخوان ها، غضروف ها و اتصالات آنها در بدن ما اسکلت می گویند .
۲۸- بیش تر استخوان ابتدا از چه چیزی ساخته می شود؟
پاسخ : غضروف.
۲۹- غضروف ها چگونه به استخوان تبدیل می شوند؟
پاسخ : این بخش های غضروفی درهنگام رشد، با جذب مواد معدنی مثل کلسیم وفسفر سخت و به استخوان تبدیل می شوند .
۳۰- وظایف استخوان ها را بنویسید .
پاسخ : از اندام های مهم مثل قلب، مغز و شش ها محافظت می کنند؛ به بدن ما شکل وفرم می دهند؛ در حرکت بدن به ماهیچه ها کمک می کنند و همچنین ذخیر ه مواد معدنی و تولید سلول های خونی را انجام می دهند .
۳۱- بزرگترین کوچک ترین استخوان های بدن در کجا قرار دارند؟
بزرگ ترین استخوان بدن انسان استخوان ران و کوچک ترین آن استخوان چه های موجود در گوش میانی است .
۳۲- استخوان را تعریف کنید .
پاسخ : استخوان استحکام و مقاومت زیادی دارد و در ماده زمین ه آن کلسیم و فسفر فراوان است .
۳۳- ساختار استخوان چگونه است؟
پاسخ : در ساختار استخوان، بافت استخوانی به دو صورت متراکم و حفره دار دیده می شود .
۳۴- غضروف در کجا ها قرار دارد؟
پاسخ : در نوک بینی، لاله گوش و محل اتصال استخوان ها غضروف وجود دارد .
۳۵- اهمیت و ویژگی های غضروف را بنویسید .
پاسخ : غضروف نرم و قابل انعطاف است و مانع اصطکاک استخوان ها در مفاصل می شود .
۳۶- مفصل را تعریف کنید .
پاسخ : محل اتصال استخوان ها به یکدیگر را مفصل می گویند .
۳۷- انواع مفصل ها را بگویید و برای هر کدام مثالی بزنید .
پاسخ : بعضی از مفصل ها در جهت های مختلفی می چرخند؛ مانند مفصل بین بازو و شانه . بعضی از آنها فقط در یک جهت خاص حرکت می کنند؛ مثل آرنج . بعضی از آنها حرکت محدودی دارند؛ مثل مفصل بین دنده ها و ستون مهره ها . بعضی از مفصل ها نیزحرکت ندارند و کاملا ثابت اند؛ مثل مفصل بین استخوان های جمجمه
۳۸- رباط را تعریف کنید .
پاسخ : بافت پیوندی محکمی که استخوان ها را در محل مفصل های متحرک به هم وصل می کند، رباط نام دارد .
۳۹- وظیفه ماهیچه چیست؟
پاسخ : اسکلت به تنهایی قادر به حرکت نیست . اتصال و همکاری بین ماهیچه ها و استخوان های یک اندام،باعث حرکت می شوند . ماهیچه هااستخوان ها را تکیه گاه خود قرار می دهند و با انقباض و انبساط باعث حرکت آنها می شوند .
۴۰- سه نوع از انواع ماهیچه ها را نام برده و توضیح دهید .
پاسخ : حرکات ارادی بدن که می توانیم آنها را کنترل کنیم، توسط ماهیچه های اسکلتی یا مخطط انجام می شود؛ ولی بدن ما حرکات غیر ارادی نیز دارد؛ مثل تپش قلب که توسط ماهیچه های قلبی انجام می شود . حرکات دستگاه گوارش و باز و بسته شدن مردمک را نیز ماهیچه های صاف انجام می دهند .
۴۱- سلول های ماهیچه ای را توضیح دهید .
پاسخ : سلول های ماهیچه ای دراز و نازک اند و در طول، در کنار هم قرار گرفته اند . درون آنها رشته های پروتئینی وجود دارد که می توانند منقبض و کوتاه تر شوند . بافت پیوندی سلول های ماهیچه ای را به هم متصل می کند و رشته های ماهیچه ای بزرگ و بزرگ تری را می سازد که مجموعه آنها ماهیچه را تشکیل می دهند .
۴۲- زرد پی چیست؟
پاسخ : بافت پیوندی بین رشته ها و روی ماهیچه ها تا دو سر آن ادامه می یابند و طناب سفیدرنگی به نام زردپی ( تاندون) را می سازند که معمولا به استخوان متصل می شود .
۴۳- چرا ماهیچه های اسکلتی عمل متقابل دارند و جفت جفت کار می کنند؟
پاسخ : وقتی ماهیچه ای منقبض و کوتاه می شود،استخوانی را به یک سمت حرکت می دهد . در حالت استراحت این ماهیچه نمی تواند استخوان را به جای قبلی خود برگرداند .
این عمل را باید یک یا چند ماهیچه در سمت دیگر استخوان انجام دهند.
منبع مطلب : science-irandokht.blogfa.com
مدیر محترم سایت science-irandokht.blogfa.com لطفا اعلامیه بالای سایت را مطالعه کنید.
یاخته مخروطی
ویرایش
سلولهای مخروطی یا مخروطها، یکی از سه نوع سلولهای فتوگرامتر (photoreceptor)شبکیه چشم پستانداران میباشند (به عنوان نمونه چشم انسان). وظیفه این سلولها - برخلاف سلولهای استوانهای که در نور کم کارایی بهتری دارند – دید رنگی و عملکرد بهتر در نور نسبتاً درخشان است. این یاختهها به صورت فشردهای در گودهٔ مرکزی (fovea centralis) بستهبندی شدهاند؛ منطقهای به قطر ۰٫۳ میلیمتر خالی از سلول میلهای با مخروطیهایی با ضخامت بسیار کم و فشرده بستهبندی شده که با پیشروی به سمت محدوده شبکیه چشم به سرعت از تعدادشان کاسته میشود. تقریباً ۶ تا ۷ میلیون مخروطی در چشم یک انسان وجود دارند و با پیشروی در جهت ماکولا (macula)به شدت متمرکز میشوند.[۱] این تقریب در سال ۱۹۳۵توسط فردی بنام Osterberg کشف شد.[۲] دفتر یادداشت Oyster[۳] ۱۹۹۹ با اشاره به همکاری با (Curcio(1995 رقمی متوسط حدود ۴٫۵ میلیون سلول مخروطی و ۹۰ میلیون سلول استوانهای در شبکهٔ چشم انسان را نشان میدهد.[۴]
مخروطیها نسبت به سلولهای استوانهای شبکیه چشم (که از دید در شرایط کم نور پشتیبانی میکنند) کمتر به روشنایی حساس اند، اما ادراک رنگ را ممکن میکنند. همچنین مخروطیها قادر به درک جزئیاتِ بهتر و تغییرات سریع تصاویر هستند، زیرا نسبت به استوانهایها پاسخگویی و واکنش سریعتری به محرکها دارند.[۵] بهطور معمول مخروطیها یکی از سه نوع سلولهای فتوگرامتراند که هر یک، رنگدانهٔ متفاوتی دارند: مخروطیهای M ,S و L. بنابراین هر مخروطی به ترتیب به موج نور قابل رویت با طول کوتاه (short-wavelength)، طول متوسط (medium-wavelength) و طول بلند(long-wavelength) حساساند.[۶] از آنجایی که چشم انسان سه نوع مخروطی با فتوشاپهای متفاوت دارد -که هر یک منحنی واکنش متفاوتی دارند و به تغییر رنگها با طول موج متفاوت واکنش نشان میدهند – بنابراین دید سه رنگی دارد. کور رنگی میتواند این امر را تغییر دهد. گزارشهایی از افرادی با تعداد مخروطیهای ۴ یا بیشتر نیز تأیید شدهاست که دید چهار رنگی داشتهاند.[۷][۸][۹] برای این افراد، سه رنگدانه مسئول شناسایی روشنایی به سبب جهش ژنتیکی در ترکیب شیمیایی مشابه، متفاوت بودهاست. افراد متفاوت، مخروطیهایی با حساسیت رنگ متفاوتی خواهند داشت. در ضمن، تخریب سلولهای مخروطی به سبب بیماری موجب کور رنگی میشود.
ساختار[ویرایش]
انواع[ویرایش]
بهطور معمول انسان سه نوع مخروطی دارد. اولین آنها بیشتر به نور با طول موج بلند (long-wavelength) با طول تقریبی ۵۶۰ نانومتر واکنش نشان میدهد؛ از حرف L برای نمایش آن
استفاده میشود. دومین آنها بیشتر به نور با طول موج متوسط (medium-wavelength) با طول تقریبی ۵۳۰ نانومتر واکنش نشان میدهد؛ از حرف اختصار M برای نمایش آن استفاده میشود. سومین آنها بیشتر به نور با طول موج کوتاه (short-wavelength) با طول تقریبی ۴۲۰ نانومتر واکنش نشان میدهد؛ از حرف S برای نمایش آن استفاده میشود. هر سه نوع به ترتیب طول موجهای تقریبی بین ۵۶۴ تا ۵۸۰ نانومتر، ۵۳۴ تا ۵۴۵ نانومتر و ۴۲۰ تا ۴۴۰ نانومتر دارند.[۱۰][۱۱]
با وجودی که نوعی ترکیبی از سلولهای دوقطبی کشف شدهاست که به هر دو سلول میله ای و مخروطی متصل است، سلولهای دوقطبی غالباً ورودی خود را از سلولهای مخروطی دریافت میکنند.[۱۲]
شکل و ترتیب[ویرایش]
سلولهای مخروطی از سلولهای میله ای کمی کوتاهتراند، اما عریضتر و باریکتر بوده و در بیشتر نقاط شبکیه بسیار کمتر از سلولهای میله ای میباشند. اما تعداد میله ایها در گودة (fovea) بیشتر است. ساختاراً، سلولهای مخروطی، ظاهری شبیه به مخروط در انتهایی که رنگدانه نور ورودی را فیلتر میکند دارند که به آنها منحنیهای واکنش متفاوتی میدهد. طول معمول آنها بین ۴۰ تا ۵۰ میکرومتر است و قطرشان از ۰٫۵ تا ۴٫۰ میکرومتر متغیر است که همین امر سبب شده که کوچکترین و فشردهترین بستههای مرکز چشم در گودة (fovea) باشند. فاصله مخروط S کمی بزرگتر از بقیه است.[۱۳] عکسبرداری (Photobleaching) را میتوان برای شناسایی ترتیب مخروطیها بکار برد. این امر با آشکارسازی بخش سازگار با تاریکی شبکیه روی یک طول موج مشخص از روشنایی انجام میشود که بخش مشخصی از مخروطی را که به آن طول موج حساس است به مدت ۳۰ دقیقه از قابلیت سازگاری با تاریکی بیحس میکند که این عمل زمانی که عکسبرداری از شبکیه صورت میگیرد باعث پدیداری آن به رنگ سفید در تضاد با مخروطیهای سازگار با تاریکی خاکستری میشود. نتایج حاکی از آن هستند که مخروطیهای S به صورت اتفاقی قرار گرفتهاند و کمتر به کرار مخروطیهای M و L ظاهر میشوند. نسبت مخروطیهای M و L بین افراد با دید عادی و نرمال بهطور عظیمی متنوع اند (به عنوان مثال مقادیر % L 75.8 با % M 20.0 در برابر مقادیر % L 50.6 و % M 44.2 در دو مورد مذکر).[۱۴]
همانند میله ایها، هر سلول مخروطی یک ترمینال سیناپسی، که یک بخش داخلی است، یک بخش بیرونی بعلاوه هسته داخلی و میتوکندریهای مختلف دارد. ترمینال سیناپسی یک سیناپس با نورون را همانند یک سلول دوقطبی شکل میدهد. بخشهای داخلی و بیرونی توسط یک سیلیوم (cilium) بهم متصلاند.[۵] بخش داخلی شامل اندامها و سلولهای هسته است و بخش بیرونی – که به جهت پشت چشم اشاره میکند – شامل مواد جذب روشنایی میباشد.
برخلاف میله ایها، بخشهای بیرونی مخروطیها در هم گیرکردگی غشاء سلولیشان را دارند که توده دیسکهای غشایی را ایجاد میکنند. Photopigment-ها به عنوان پروتئینهای ترانس مغناطیسی درون دیسکها وجود دارند که سطح منطقه بیشتری را برای نور فراهم میکنند تا روی رنگدانهها تأثیر بگذارند. در مخروطیها، این دیسکها به غشاء بیرونی وصل اند درحالیکه در میله ایها خارج از غشاء و مجزا میباشند. نه میله ایها و نه مخروطیها جدا نمیشوند، اما دیسکهای غشاییشان، در انتهای بخش بیرونی فرسوده و سابیده میشود تا توسط سلولهای فاگوسیتیک (phagocytic) مصرف و بازیافت شوند.
عملکرد[ویرایش]
تفاوت سیگنالهای دریافتی از سه نوع مخروطی به مغز اجازه میدهد تا توسط پروسه مخالف دید رنگی یک بازه پیوسته از رنگها را درک کند. (سلولهای میله ای سطح حساسیت ۴۹۸ نانومتر دارند که به سختی به نصف سطح حساسیت مخروطیهای S و M میرسد) تمامی گیردهها شامل پروتئین فوتوشاپ میشوند که با تغییرات در ترکیباتشان سبب تفاوتهای طول موجهای بهینه جذب شده میشوند. به عنوان نمونه رنگ زرد، زمانی درک میشود که مخروطیهای L کمی بیشتر از مخروطیهای M تحریک شوند، و رنگ قرمز زمانی درک میشود که مخروطیهای L بهطور قابل ملاحظه ای بیشتر از مخروطیهای M تحریک شوند. بهطور مشابهی، رنگهای آبی و بنفش زمانی درک میشوند که گیرندههای S بیشتر تحریک شوند. مخروطیها بیشتر به نور طول موجهایی در محدوده ۴۲۰ نانومتر حساساند. با این حال، لنز و قرنیه چشم انسان بهطور فزاینده ای جذب طول موجهای کوتاهتر میشود و این امر حد طول موج کوتاه نور قابل رویت انسان را تقریباً به ۲۸۰ نانومتر میرساند که بنابراین نور فرابنفش نامیده میشود. افراد با آهکیا (aphakia)، شرایطی که چشم فاقد لنز است، بعضاً گزارشی مبنی بر قابلیت دیدن درون بازه فرابنفش را میدهند.[۱۵] بهطور متوسط برای سطوح نور روشن که مخروطیها عمل میکنند، چشم بیشتر به نور سبز مایل به زرد حساستر از بقیه رنگهاست زیرا این نور دو نوع مخروطی متداول (M و L) از سه مخروطی را تقریباً بهطور برابر تحریک میکند. در سطوح پایینتر نور، که تنها سلولهای میله ای عمل میکنند، حساسیت در طول موج سبز مایل به آبی بیشتر است. همچنین مخروطیها مایل به داشتن دید شدیداً عالی هستند زیرا هر مخروطی ارتباط مستقل خود را با اعصاب چشم دارد و بنابراین مخروطیها زمان ملایمتری دارند که نشان دهنده جدایی دو محرک است. اتصال مجزا در لایه شبکیه داخلی بنا شدهاست و بنابراین هر اتصال موازی و برابر است.[۱۲]
همچنین واکنش سلولهای مخروطی به نور با بالا رفتن در جهتی که نور را از مرکز مردمک چشم دریافت میکند غیر یکنواخت است؛ این تأثیر، اثر Stiles-Crawford نام دارد.
رنگ بعد از تصویر[ویرایش]
حساسیت تحریک طولانی مدت طی زمان کاهش مییابد و به سمت انطباق عصبی میرود. یک اثر جالب زمانی که به رنگ مشخص به مدت یک دقیقه یا بیشتر خیره شوید پدیدار میشود. این عمل به خستگی سلولهای مخروطی به رنگ حاصل از بعد از تصویر ختم میشود.[۶]
اهمیت بالینی[ویرایش]
یکی از بیماریهای مرتبط با سلولهای مخروطی شبکیه، رتینوبلاستوما است. رتینوبلاستوما یک سرطان نادر در شبکیه است که توسط جهش هر دو کپی ژنهای رتینوبلاستوما به وجود میآید (RB1). اغلب موارد رتینوبلاستوما در سنین نخست کودکی پدیدار میشوند.[۱۶] یک یا هر دوی چشمها ممکن است دچار این بیماری شوند. پروتئین کدگذاری شده توسط ،RB1 بهطور عادی یک مسیر انتقال را حین کنترل فرایند چرخه سلولی تنظیم میکند. بنظر رتینوبلاستوما از سلولهای پیشرو مخروطی حاضر در شبکیه که شامل شبکه سیگنالهای عصبی است که مرگ سلول را محدود میکند و بقای سلول را پس از از دست دادن RB1 ترفیع میکند یا هر دو کپی RB1 را جهش میدهد، سرچشمه میگیرد. مشخص شدهاست که TRβ۲، عامل رونویسی که بهطور خاصی به مخروطیها وابسته است، برای بازسازی سریع و وجود سلول رتینوبلاستوما ضروری است.[۱۶] دارویی که میتواند برای درمان این بیماری مفید باشد ژن murine double minute 2) MDM2) است. مطالعات مجزا نشان میدهند که ژن ،MDM2 آپوپتوز القا شده ARF در سلولهای رتینوبلاستوما را خفه میکند و اینکه MDM2 برای بقای سلولهای مخروطی ضروری است.[۱۶] در حال حاضر مشخص نیست که چرا در انسان رتینوبلاستوما به غیرفعال کردن RB1 حساس است. ممکن است مردمک سفید شود یا نقاط سفید داشته باشد. سفیدی درخشان بجای قرمزی چشم معمول، در عکسها اغلب زمانی که عکس با فلش گرفته شود دیده میشود و مردمک سفید یا ناهموار ظاهر میشود. علائم دیگر میتواند شامل چشمهای منقطع، دید دوگانه، چشمهایی که تراز نمیشوند، تیری یا قرمزی چشم، دید ضعیف یا تنوع رنگ عنبیه در هر چشم باشد. اگر سرطان گسترش یابد ممکن است درد استخوان و دیگر علائم پدیدار شوند.[۱۶][۱۷]
جستارهای وابسته[ویرایش]
منابع[ویرایش]
منبع مطلب : fa.wikipedia.org
مدیر محترم سایت fa.wikipedia.org لطفا اعلامیه بالای سایت را مطالعه کنید.
جواب کاربران در نظرات پایین سایت
مهدی : نمیدونم, کاش دوستان در نظرات جواب رو بفرستن.
چرا جواب ندارین
خیلی عالی
نمیدونم, کاش دوستان در نظرات جواب رو بفرستن.
کاش جواب سوال رو میزاشتین