دکتر عنایتی پاوه ویکی پدیا
دکتر عنایتی پاوه ویکی پدیا را از سایت پست روزانه دریافت کنید.
شورش ۱۳۵۹–۱۳۵۷ کردها در ایران
شورش ۱۳۵۹–۱۳۵۷ کُردها در ایران در اواخر ماه اسفند سال ۱۳۵۷[۲] اشاره دارد؛ که به تلاش برخی احزاب و گروههای کُرد در ایران، غالبا در مناطق سنی مذهب[۷]و سکولار، علیه حکومت جدید که یکی از جدیترین شورش کُردها در ایران مدرن بودهاست اشاره دارد.
در ابتدا، با شروع درگیریها در مریوان و سنندج، جنبشهای کُردی اعلام کردند که در تلاش همراهی با دولت جدید ایران، به دنبال تأکید هویت اسلامی خود و به دنبال زمینههای مشترک با جمهوری اسلامی بودند. حزب دمکرات کردستان ایران حتی بهطور خلاصه خود را به عنوان سازمان غیر «جدایی طلب» معرفی کرد؛ و از کسانی که خواهان استقلال هستند انتقاد کرده، اما با این اوصاف خواستار استقلال سیاسی بود.[۸] در مقابل نظر جمهوری اسلامی این بود که این احزاب به دنبال جدایی طلبی هستند.[۹] با این حال به سرعت روابط میان کردها و دولت جمهوری اسلامی رو به وخامت گذاشته، و هر چند کردهای شیعه و برخی از رهبران قبیلهای به سمت دولت جمهوری اسلامی گرایش پیدا کرده بودند، چپ گرایان سنی کرد به پروژه ملی در محاصره خود در استان کردستان ادامه دادند.[۱] در واقع وضعیت در میان کُردهای شیعه، از جمله در استان کرمانشاه متفاوت بود و آنها اظهار بر این باور بودند که هیچ علاقه ای به خود مختاری ندارند.[۷]
در آن زمان، فدائیان خلق و عراق که خواستار تضعیف قدرت روحانیون در تهران بودند، به رهبران کُرد که زیر پرچم حزب دموکراتیک کردستان ایران همکاری میکردند، کمک کردند.[۱۰] سیاست و مشی عبدالرحمان قاسملو سرانجام موجب شد تا غنی بلوریان و ۶ تن از رهبران حزب دموکرات کردستان ایران از این حزب جدا شوند. آنها همچنین قاسملو را برای گرفتن کمک از بغداد در زمانی که خطر فزاینده ای برای ایران وجود داشته، محکوم کردند.[۱۱]
در حالی که در ابتدا، شبه نظامیان کرد، در درجه اول از حزب دموکرات کردستان ایران، برخی از دستاوردهای ارضی در منطقه مهاباد را ساخته و نیروهای جمهوری اسلامی را از منطقه بیرون راندند و برخی از نیروهای نظامی جمهوری اسلامی را کشتند،[۱۲] یک حمله در مقیاس بزرگ در بهار سال ۱۹۸۰ توسط سپاه پاسداران، این دوره از جنگ را معکوس کرد.
پس از شروع جنگ ایران و عراق، در ماه سپتامبر سال ۱۹۸۰، تلاش توسط دولت جمهوری اسلامی برای سرکوب قیام کرد حتی بیشتر شد، که تنها یکی از قیامهای ۱۹۷۹ بود (شورشهای عرب، بلوچ، و ترکمن در آن زمان مطیع شده بودند). در اواخر سال ۱۹۸۰، نیروهای منظم جمهوری اسلامی و سپاه پاسداران انقلاب، کردها را با همکاری بخش دموکرات کردستان عراق و مسعود بارزانی و همچنین یاسر عرفات از سنگر خود بیرون راندند، اما گروهی از شبه نظامیان کرد اجرای حملات پراکنده در برابر شبه نظامیان جمهوری اسلامی را نگه داشتند. درگیری در منطقه در اواخر سال ۱۹۸۳ از بین رفت.
حدود ۱۰٬۰۰۰ نفر از دو طرف در این دوره از شورش کردها کشته شدند، که ۱٬۲۰۰ نفر از آنها زندانی سیاسی کرد بودند و در آخرین مرحله از شورش، عمدتاً توسط جمهوری اسلامی در ایران اعدام شدند.[۲] اختلاف کرد و جمهوری اسلامی در سال ۱۹۸۹، طی یک ترور رهبر حزب دمکرات کردستان دوباره خروشان شد.
جستارهای وابسته[ویرایش]
منابع[ویرایش]
منبع مطلب : fa.wikipedia.org
مدیر محترم سایت fa.wikipedia.org لطفا اعلامیه بالای سایت را مطالعه کنید.
جواب کاربران در نظرات پایین سایت
مهدی : نمیدونم, کاش دوستان در نظرات جواب رو بفرستن.
خیلی ها تلاش کردند ایران تجزیه گردد ولی باز هم ایران پا برجاست واعتبار تجزیه خواهد شد
سلام فقط به جرات میتوان گفت هرکس در هر مقامی بخونن شهدا خیانت کند عاقبت رسوا شود هر کدام از شهدا اگر یه دقیقهای بیدارشوند از همه دولتمردان می پرسند ای خیانتگرها قرارمون این بود
نمیدونم, کاش دوستان در نظرات جواب رو بفرستن.
کاش میشد به حرمت خون شهدا لااقل این گرون فروشی ها، اختلاس ها.. آقا زاده ها،، ژن های خوک،، هیولای اقتصادی ایران،، بیکاری هزاران جوان و پیر گرسنه،، آوارگی مردم مظلوم ایران،، پخش شدن روستاییان سودجو در شهرهای بزرگ،،، بی خانمانی،، بی تدبیری ناکارآمد رژیم و... هزاران مشکلات زاده شده از دلال های ایرانی نما... همگی از بین میرفتند تا ایرانی آباد و آزاده داشته باشیم.