خداوند حکیم است یعنی چه دینی دهم
خداوند حکیم است یعنی چه دینی دهم را از سایت پست روزانه دریافت کنید.
بانک سوالات دین و زندگی دهم
درس اول : هدف آفرینش
1 -چرا به خداوند حکیم می گویند؟ جواب صفحه 15
2 – حق بودن آفرینش آسمان ها و زمین به چه معناست؟ ج ص 15
3 – اولین تفاوت میان انسان وموجودات دیگر چیست ؟ ج ص 15
4 – یکی از تفاوت های میان انسان وسایر موجودات داشتن روحیه ی بی نهایت طلبی است آنرا توضیح دهید؟
ج ص 15
5 - آیا در میان اهداف انسان ها اختلاف وجود دارد؟ با مثال توضیح دهید. ص 16
6 - منشا اختلاف هدفها در انسان ها چیست؟ ص 16
7 - برای انتخاب صحیح هدف ها باید چه کاری انجام شود؟ ص 16
8 - اهداف اصلی(پایان ناپذیر) واهداف فرعی(پایان پذیر) را با مثال توضیح دهید. ص 16
9- چرا نباید به اهداف فرعی دل بست ؟ ص 16
10- چرا خدا سرچشمه خوبی ها و زیبائی هاست؟ ص 17
11 - برترین و کامل ترین هدف انسان چیست ؟ آنرا توضیح دهید. ص 17
12- منظوراز آیه شریفه ی "وما خلقت الجن و الانس الا لیعبدون" "جن وانسان رانیافریدم مگر اینکه مراعبادت
کنند "چیست؟ ص17
13- آیا منظور ازعبادات فقط خواندن نماز و گرفتن روزه است؟ توضیح دهید. ص 17
14- بندگی خدا چه نتایج ثمر بخشی برای ما به همراه دارد؟ ص 18
15 - تعبیر قرآن در مورد افرادی که فقط به لذتهای مادی وسرگرم شدن به آن ها می اندیشند، چیست؟ ص 19
16-افراد زیرک چگونه هدف های خود را انتخاب می کنند؟ ص 19
17- افراد زیرک وباهوش چگونه بایک تیر چند نشان می زنند؟ آنرا کامل توضیح دهید. ص 19
18 - برای آن که هدف ما ضامن خوشبختی مان باشد، چه باید بکنیم؟ ص 20
19- آیه شریفه « وَما خَلَقتُ الجِنَّ وَالاِنسَ اِلّا لِیَعبُدونِ : جنّ و انسان را نیافریدیم مگر اینکه مرا عبادت کنند» در ارتباط با چه موضوعی است ؟ توضیح دهید.ص17
20- انتخاب هدف و دل بستن به آنها ارزش هدفها را مشخص نمیکند.(ص/غ)ص17
21- حق بودن آسمانها و زمین، به معنای ........................ بودنِ خلقت آنهاست . ص 15
22- میان انسان و موجوداتی همچون حیوانات و گیاهان چه تفاوتهایی وجود دارد ؟ توضیح دهید. ص15
23- به وسیله " عقل" راههای غلط و خوب را تشخیص میدهیم. ( ص/غ) ص25
طراح سوال : خانم زهرا شرفی
درس اول : هدف آفرینش
1-با توجه به آیه « و ما خلقت الجن و الانس الا لیعبدون : جن و انس را نیافریدیم مگر این که مرا عبادت کنند » هدف اصلی از زندگی انسان چیست؟ ص 17
2-جاهای خالی زیر را با کلمات مناسب کامل کنید.
الف:برای انتخاب صحیح هدف ها و دل بستن به انها باید.........................را مشخص کنیم. ص 16
ب:هر کس با بینش و نگرش خاص خود را به سراغ ................................. می رود. ص 16
ج:بندگی خدا باعث می شود انسان شایسته دریافت ...................... و ................. ویژه خداوند شود. ص 18
3-درست یا نادرست بودن عبارات زیر را با (ص و غ) مشخص کنید.
الف:بسیاری از موجودات جهان آفرینش دارای هدفند. ص 15
ب:دل بستن به اهداف فرعی مانع رسیدن به اهداف اصلی می شود. ص 16
ج:اگر هدف و مقصد زندگی انسان خدا باشد پیروزی واقعی نزدیک شدن به خداوند است. ص 18
4-.به سوالات زیر پاسخ کوتاه بدهید.
الف:چرا خداوند را حکیم می نامیم؟ ص 15
15ب:هدف نهایی انسانی که روحیه ی بی نهایت طلب دارد و خوبی ها را به صورت بی پایان می خواهد چیست؟ ص15
5-.به سوالات زیر پاسخ کامل بدهید.
الف:تفاوت انسان با سایر موجودات در چگونگی رسیدن به هدف را بنوسید؟ ص 15
ب:آیا منظور از عبارت بندگی خدا فقط انجام برخی اعمال عبادی مانند:نماز و روزه می باشد؟ توضیح دهید. ص17
ج:اهداف برتر و جامع تر چه اهدافی هستند و چرا افراد زیرک و باهوش عبارت و بندگی خداوند را بعنوان هدف
خود را انتخاب می کنند؟ ص 19
د: اختلاف در انتخاب هدف، از چیست؟ص16
طراح سؤال : خانم اقدس محمدی
درس دوم : پر پرواز
1-آیه شریفه «انا هدینا السبیل اما شاکرا و اما کفورا : ما راه را به نشان دادیم یا سپاسگزار خواهند بود یا ناسپاس» بیانگر کدام یک از سرمایه های انسان می باشد؟ ص 25
2-جاهای خالی را با کلمات مناسب کامل کنید.
الف:خداوند متعال برای انسان در نظام هستی.............................قائل شده است. ص 25
ب:هیچ چیز مانند ............................بینی شیطان را به خاک نمی مالد. ص 29
ج:فرمان دهنده به نیکیها....................................نام دارد. ص 26
د: خداوند ما را صاحب اراده و اختیار آفرید و ........................ سرنوشت خویش قرار داد.ص25
3-صحیح و غلط بودن عبارت زیر را با (ص/غ)مشخص کنید.
الف:خدامند شناخت خیر و نیکی و گرایش به آن را در ما قرار داد تا گناه و زشتی بپرهیزیم. ص 26
ب:انسان سرمایه های عظیم و ارزشمندی همچون عقل و راهنمایی الهی دارد. ص 25
ج:وجود شیطان مانع اختیار اراده در تصمیم گیری ها می شود. ص28
4-به سوالات زیر پاسخ کوتاه بدهید.
الف:دو عامل بسیار مهم برای حرکتت انسان به سوی هدف چیست؟ ص 25
ب:چرا خداوند شیطان را از درگاه خود راند و برای همیشه او را طرد کرد؟ ص 29
ج:اگر هدف از خلقت انسان خوردن و خوابیدن و .... بود،آیا به سر مایه هایی همچون وجدان و عقل و پیامبران نیاز داشت؟ ص 26
د:یکی از راههایی که شیطان مارا فریب میدهد، چیست؟ ص28
و: طبق فرمایش امام عصر(عج) چه چیز بینی شیطان را به خاک میمالد؟ ص29
5-.به سوالات زیر پاسخ کامل بدهید.
الف:چرا خداوند سرمایه ای همچون قدرت تعقل و تفکر در وجود ما قرار داده است؟ ص 25
ب:شیطان معمولا از چه راه هایی انسان را فریب می دهد؟ ص 28
ج:چرا انسان ها فضائلی چون صداقت و عدالت و ... را دوست دارندو از دورویی و ظلم بیزارند؟ ص 25
د: چهار مورد از سرمایههای انسان را نام ببریدو یک مورد را به دلخواه توضیح دهید. ص 26
و: موانع رسیدن به هدف چیست ؟ توضیح دهید.ص 28
طراح سؤال : خانم اقدس محمدی
درس سوم : خود حقیقی
1-طبق آیات قرآن انسان دارای چند بُعد است؟ توضیح دهید. ص 35
2-فرق بین بُعد جسمانی و بُعد روحانی انسان را بنویسید. ص 35
3-نشانه ها و دلایلی که دانشمندان برای بُعد روحانی ذکر کرده اند چیست؟ ص 35
4-ثابت بودن «خود» بیانگر چیست؟ ص 35
5- آیا حقیقت ثابت «خود»، وابسته به جسم و کالبد مادی است؟ ص 35
6-چرا نمیتواند شخصیت یا « منِ» انسان، وابسته به جسم او باشد؟ ص 35
7- کدام بُعد از انسان تجزیه تحلیل شده و متلاشی میگردد. ص 35
8- کدام بُعد از انسان دارای آگاهی و حیات ابدی است؟ ص 35
9-آیا شخصیت یا «منِ» انسان ( خود حقیقی) وابسته به جسم اوست؟ توضیح دهید. ص 35
10-مرور خاطرات گذشته و متأثر شدن از یاد آوری آنها بیانگر چه واقعیتی در درون انسان است؟ ص 35
11-«منِ» ثابت را با مثالی توضیح دهید. ص 36
12-خواب و رویا نشانگر چیست؟ ص 36
13-- به چه نوع خوابی رویای صادقه میگویند؟ص36
14-آیا همه خوابها ریشه در اتفاقات روزانه دارند؟ ص 36
15-آیا هر خوابی رویای صادقه است ؟ توضیح دهید. ص 36
16-برچه اساسی کسی را که بیست سال پیش مرتکب جنایت شده ولی اکنون دستگیرش کرده اند مجازات میکنند ؟ در
حالی که سنی از او گذشته و ظاهرش تغییر کرده است؟ ص 36
17-آیا نقص عضو مربوط به خود حقیقی در انسان است؟ ص 36
18- قوانین و مقررات جامعه و روابط بین افراد برپایه کدام بعد وجودی انسان است؟ ص 36
19-توانایی انتخاب و تصمیم گیری مربوط به کدامیک از ابعاد وجودی ماست؟ ص 37
20-خصوصیات بعد روحانی چیست؟ ص 37
21-خود حقیقی، مارا مقرب خدا میکند یا موجب دور شدن ما از خداوند است؟ ص 37
22- در فرهنگ دینی بعد غیر جسمانی را چه مینامند. ص 37
23- نمونهای بر اصالت رویاهای راستین از دیدگاه قرآن ذکر کنید. ص 37
24- وجود انسان دارای چند بُعد است؟ ص35
25- نمونه ای از رؤیای صادقه را که در قرآن آمده، نام ببرید. ص37
26- یکی از پیامدهای انکار معاد غفلت از مرگ است. (ص/غ) ص38
27- قربان بر کم ارزش بودن زندگی دنیوی و حقیقی بودن زندگی ........................ تأکید میکند.ص36
28- امام حسین(ع) وقتی در دو راهی ذلت و شهادت قرار گرفت ........................ را برگزید.ص 37
29- انسانها در برخورد با مرگ، معمولاً چند دیدگاه دارند؟ ص35
30- پیامدهای انکار معاد چیست؟ توضیح دهید. ص38
طراح سؤال : خانم ولی زاده
درس چهارم : پنجره ای رو به روشنایی
1- انسان ها در برخورد با مرگ چند دیدگاه دارند نام برده و توضیح دهید؟ ص43
2- پیامبران الهی و پیروان آنان درباره مرگ چه اعتقادی دارند ؟ ص43
3- وجود انسان از چند بعد تشکیل شده است ؟ ص43
4- ویژگی های بعد جسمانی را بنویسید ؟ ص43
5- ویژگی های بعد روحانی را بنویسید ؟ ص43
6- باهوش ترین مومنان چه کسانی هستند ؟ ص 43
7- پیام حدیث پیامبر (ص) که مردم در خواب اند هنگامیکه بمیرند بیدار میشوند چیست ؟ ص43
8- پیامد های کسانی که به معاد اعتقاد دارند را بنویسید ؟ ص44
9– چه شرایط برای کسانیکه به معاد اعتقاد دارند در این دنیا بوجود می آید؟ ص44
10- علت نترسیدن خداپرستان از مرگ را بنویسید و مثال بزنید ؟ ص45
11- دیدگاه کسانی که معاد را انکار می کنند چیست ؟ توضیح دهید . ص46
12- پیامد های منکرین معاد را بنویسید ؟ ص46
13- پیامد های کسانیکه به معاد اعتقاد دارند ولی یه آن ایمان پیدا نکرده اند چیست ؟ ص47
14- وجود انسان دارای چند بعد است؟ ص43
15- آنان که فراوان به یاد مرگ اند و بهتر از دیگران خود را برای آن آماده می کنند در مورد چه افرادی صادق
است؟ ص43
16- مردم در خواب اند هنگامیکه بمیرند بیدار می شوند با کدام دیدگاه در مورد مرگ ارتباط دارد ؟ ص43
17- ایجاد شور و نشاط و انگیزه فعالیت و کار جز کدامیک از پیامد ها درباره مرگ است؟ ص44
18- دچار شدن انسان به انواع بیماری های روحی و روانی مربوط به کدام پیامد در مورد مرگ است ؟ ص46
19- پیامدهای اعتقاد به معاد چیست؟ توضیح دهید. ص44
20- آیه شریفه « ... اَم نَجعَلُ المُتَّقینَ کَالفُجّارِ : ... آیا متقین را مانند ناپاکان و بد کاران قرار خواهیم داد؟» در ارتباط با چه موضوعی است ؟ توضیح دهید. ص49/4
طراح سؤال : خانم قاسمیان
درس چهارم : پنجره ای رو به روشنایی
1-جاهای خالی را باکلمات مناسب کامل کنید.
الف:زندگی دنیوی همچون خوابی کوتاه و گذراست و در ............................ معنا یابد. ص 43
ب:انسان معتقد به معاد می داند هیچ یک از کارهای نیک او در آن جهان..................... نمی ماند. ص 44
ج:گروهی وجود دنیای پس از مرگ را انکار می کنند چون برای انسان حقیقی جز....................... و......................... او قائل نیستند. ص 46
2-صحیح و غلط بودن جملات زیر را مشخص کنید.
الف:پیامبران الهی و پیروان آنان مرگ را پایان بخش دفتر زندگی نمی پندارند. ص 43
ب:نترسیدن خداپرستان از مرگ به این معناست که آنان آرزوی مرگ می کنند. ص 45
ج:آن گاه که حیات این دنیا چیزی جز ننگ و ذلت نباشد، و فداکاری در راه خدا ضروری می باشد،انسان معتقد به معاد به استقبال آن می رود. ص 45
د: این دنیا و عمر محدود انسان، پاسخگوی نیاز "جاودانگی" انسان نیست.ص48
3-.به سوالات زیر پاسخ کوتاه بدهید.
الف:باهوش ترین مومنان چه کسانی هستند؟ ص 43
ب:مرگ برای چه کسانی ناگوار و هولناک است؟ ص 45
ج:چرا گروهی از منکران معاد در راه فراموش کرده و غفلت از مرگ را پیش می گیرند؟ ص 46
د: چرا خداوند را حکیم مینامیم.ص47
4-به سوالات پاسخ کامل دهید؟
الف:انسان دارای چند بعد است.نام برده و توضیح دهید. ص43
ب:چرا برخی از کسانی که معاد را نیز قبول دارند اما تفاوتی با منکران معاد ندارد؟ ص 47
ج:دیدگاه (اعتقاد) پیامبران الهی و پیروان آنها درباره مرگ چیست؟ ص 43
طراح سؤال : خانم اقدس محمدی
درس پنجم : آینده روشن
1- چگونه دفع خطر احتمالی معاد را ثابت می کند ؟ ص53
2- پیامبران الهی چگونه مردمانی هستند ؟ ص53
3- پس از ایمان به خدا چه چیزی مطرح شده است ؟ ص53
4- استدلال های قرآن در زمینه معاد به چند دسته تقسیم می شوند نام برده و توضیح دهید ؟ ص54
5- استدلال هایی که بر امکان معاد دلالت دارن دارای چنو ویژگی هستند ؟ ص54
6- اشاره به پیدایش نخستسن انسان یکی از ویژگی های امکان معاد است توضیح دهید ؟ ص54
7- اشاره به نمونه هایی از زنده شدن مردگان یکی دیگر از ویژگی های امکام معاد است توضیح دهید ؟ ص54
8- یکی از ویژگی های امکان معاد اشاره به نظام مرگ و زندگی در طبیعت را توضیح دهید ؟ ص55
9- استدلال هایی که بر ضرورت معاد دلالت دارند را نام بده و توضیح دهید ؟ ص55
10- حکیم به چه کسی گفته می شود ؟ ص55
11 – حکمت الهی یکی از دلایل ضرورت معاد است توضیح دهید؟ ص55
12- ویژگی های حکمت الهی را بنویسید ؟ ص56
13- عدل الهی یکی از دلایل ضرورت معاد است توضیخ دهید ؟ ص56
14- چرا زندگی در دنیا به گونه ای است که امکان تحقق وعده عدل الهی را نمی دهد ؟ ص56
15- از قطعی ترین خبر ها کدام خبر است ؟ ص53
16- عاقل ترین و راستگو ترین مردمان در طول تاریخ چه کسانی هستند ؟ ص53
17- در قرآن کریم بعد از یکتا پرستی درباره چه موضوعی سخن گفته شده است ؟ ص53
18- چرا بعضی دست به انکار معاد می زنند ؟ ص54
19- اشاره به پیدایش نخستین انسان به کدام استدلال درباره معاد دلالت دارد؟ ص54
20- کدام قسمت از زندگی انسان به عنوان یک جریان رایج در جهان طبیعت معرفی شده است ؟ ص55
21- استدلال هایی که بر ضرورت معاد دلالت دارند کدامند ؟ ص55
22- کسی که کارهایش هدفمند است و به نتایج صحیح و درست منتهی می شود کدام است ؟ ص55
23- میل به جاودانگی درمورد کدامیک از استدلال های ضرورت معاد دلالت دارد ؟ص56
24- فرا رسیدن بهار که رستاخیز طبیعت است، نمونهای از رستاخیز عظیم است.(ص/غ) ص 55
25- استدلالهایی از قرآن که بر ضرورت معاد دلالت دارند را نام ببرید. ص56
26- اشاره به پیدایش ........................ از استدلالهایی است که برامکان معاد دلالت دارد. ص 54
27- دفع خطر احتمالی را در رابطه موضوع معاد توضیح دهید. ص53
28- در علم برزخ انسان با فرشتگان گفتگو میکند ولی پاسخشان را نمیشنود. .(ص/غ) ص 75
29- روزه و نماز جزء اعمال ما تَأخَّر محسوب میشوند. .(ص/غ) ص 56
30- ارتباط انسان در عالم برزخ با دنیا، پس از مرگ ........................ است .ص 55
31- آثار ما تأخّر چیست؟ ص 56
32- آثار ماتقدَّم را با ذکر مثال توضیح دهید. ص 56
33- عالم برزخ به چه معناست؟ توضیح دهید. ص55
طراح سؤال : خانم قاسمیان
درس ششم : منزلگاه بعد
1- برزخ در لغت به معنای چیست ؟ ص 63
2- عالم برزخ چگونه جایگاهی است ؟ ص 63
3- ویژگی های عالم برزخ را بنویسید . ص 63 - 64
4- منظور از این جمله که فرشتگان روح انسان را توفی می کنند چیست ؟ ص 63
5- پس از مرگ ، گر چه فعّالیت های بدن ..متوقف می شود.... امّا فرشتگان ....حقیقت وجود ..... انسان را که همان روح است توفی می کنند. ص 63
6- منظور از آثار ما تقدّم و آثار ما تاٌخر چیست؟ توضیح داده برای هر یک مثالی بیا ورید. ص 63- 64
7 - طبق فرمایش رسول خدا (صلی الله علیه وآله ) کسا نی که سنت های نیک و زشت را در جامعه بنیانگذاری می کنند،چه نتیجه ای برای هر یک از آنان خواهد داشت؟ ص 64
8 - پیامبر گرامی اسلام (صلی الله علیه وآله ) فرمودند: قسم به کسی که جانم در دست اوست. ایشان به این کلام از شما شنواترند. و فقط بر پاسخ دادن توانا نیستند خطاب به ...کشتگان لشکر کفار...... در جنگ .....بدر..... وبیانگر ......حیات برزخی........ است. ص 65
9- در جنگ بدر رسول خدا (صلی الله علیه وآله ) چگونه کشتگان لشکرکفر را مورد خطاب قرارداد؟ ص 65
10 - روایتی از امام علی ( علیه السلام ) بیان کنید که دلیل بر هوشیاری مردگان بعد از مرگ باشد . ص 65 -66
11 - بنا بر فرمایش امام کاظم (علیه السلام ) توضیح دهیدآیا مؤمنان بعد از مرگ به دیدار خا نواد ه ی خویش
می آیند ؟ ص 66
12- بنا برفرمایش امام صادق (علیه السلام ) هنگامی که شخصی از دنیا می رود چه کسی بر او ظا هر می شود و به
او چه می گوید ؟ ص 66
13- امام صادق (علیه السلام) در باره ی سه چیزی که در دنیا همراه انسان می باشند چه می فرماید ؟ ص 66
14- چه چیزی است که از دنیا با انسان به برزخ می رود و از او جدا نمی گردد؟ ص66
15- بنا بر سخن اما م صادق (علیه السلام ) ، کدام چیز است که پس از مرگ نیز با انسان همراه است ؟ ص 66
16- طبق فرمایش امام علی(ع) یقیناً بهترین توشه برای ابدیت ................. است.ص66
17- منظور از کلمه " توفّی" در قرآن چیست ؟ توضیح دهید. ص67
18- اعمال ما در این دنیا، توسط ........................ ثبت و ضبط میشود.ص56
19- معیار و میزان سنجش اعمال در روز قیامت، چیست؟ص 66
20- " کنار رفتن پرده از حقایق عالم "در روز معاد به چه معناست؟ص66
21- آیا نامه اغمالی که در قیامت به دست انسان داده میشود همانند نامه های این دنیا، گزارشی است که به صورت کلمات و نوشتهها درآمده است؟ ص 67
طراح سوال : خانم زهرا شرفی
درس هفتم : واقعه بزرگ
1- وقایع مرحله ی اول قیامت را نام ببرید. ص 73
2- در مرحله ی دوم قیا مت چه وقا یعی رخ می دهد ؟ آنها را نام ببرید. ص 73- 74 -75
3- حوادثی که در پی تغییر در ساختار آسمان ها و زمین روی می دهد را بنویسید. ص 73
4 - در کدام حادثه قیامت بساط حیات انسان وسایر موجودات برچیده می شود؟ ص 73
5 – در کدام حادثه قیامت حیات مجدد انسان ها آغاز می شود آن را نوشته ودر موردش توضیح دهید. ص 73
6 - شاهدان و گواهانی که در روز قیامت براعمال ورفتار انسان ها در پیشگاه خداوند شهادت می دهند را فقط نام
ببرید . ص 74-75
7- دو مورد از شاهدان روز قیامت را نام ببرید؟ ص 74-75
8- به چه علت پیامبران و امامان بهترین گواهان روز قیامت می باشند؟ ص 74
9- آیه شریفه ی "و ان علیکم لحافطین کراما کاتبین یعلمون ما تفعلون" به کدام مورد از شاهدان و گواهان اشاره
داردآن را نام برده و توضیح دهید. ص 74
10- جمله ی " روزی که واقعیت همه چیزازجمله افکار و نیات انسان ها وحوادث زمین آشکار گردد " به کدام
واقعه قیامت اشاره دارد؟ ص 74
11- در قیامت ، معیار و وسیله ی سنجش اعمال چیست ؟ ص 74
12- چرا اعمال و رفتار پیامبران و امامان میزان و معیار سنجش اعمال قرار می گیرد؟ ص 74
13 - بر پا شدن دادگاه عدل الهی در کدام مرحله ی قیامت قرار دارد ؟ آن را بنویسید و توضیح دهید. ص 74
14 - یکی از شاهدان و گواهان روز قیامت اعضای بدن انسان است ،در این مورد توضیح دهید. ص 75
15 - از وقایع قیا مت ، دادن نامه ی اعمال را تو ضیح دهید . ص 75
16 - تفا وت اساسی نا مه های این دنیا با نا مه ی عمل انسان را بیا ن کنید . ص 75
17- تغییر در ساختار زمین و آسمان در مرحله دوم قیامت رخ میدهد.(ص/غ)
18- پیامبران و امامان از شاهدان اعمال انسان در روز قیامت هستند . ص73
19- دادن نامه اعمال در مرحله ........................ قیامت صورت میگیرد.ص 75
20 – بعد از صدای مهیبی که در مرحله اول قیامت فراگیر میشود چه اتفاقی میافتد؟ ص73
21- آثار ما تَقدَّم را تعرف کنید. ص64
طراح سوال : خانم زهرا شرفی
درس هشتم : فرجام کار
1- پس از پایان حسابرسی نیکوکاران و رستگاران به سوی کجا راهنماییمی شوند؟ بهشت ص 83
2- ویژگی های جایگاه نیکوکاران (بهشت) را بنویسید؟ ص 83
3- زمانیکه فرشتگان به استقبال رستگاران و بهشتیان می آیند به آنان چهمی گویند؟ ص 83
4- کدام گروه با پیامبران از یک در وارد می شوند؟ ص 83
5- رستگاران در پاسخ محبت های فرشتگان الهی در بهشت چه می گویند؟ ص 83
6- چرا می گویند بهشت دارالسلام برای بهشتیان است؟ ص 83
7- بالاترین نعمت بهشت چیست؟ ص 83
8- بهشتیان در بهشت با چه کسی هم صحبت اند و با چه جمله ای مترنم اند؟ ص 83
9- دوستان و هم نشینان انسان بهشتی در بهشت چه کسانی هستند؟ ص 83
10- زنان و مردان بهشتی چگونه در بهشت به سر می برند و زندگی آنان در آنجا چگونه است؟ ص 84
11- ویژگی همسران بهشتی را بنویسید؟ ص 84
12- پس از محاکمه قیامت دوزخیان چگونه وارد جهنم می شوند؟ ص 85
13- آتش جهنم چگونه است و نتیجه و حاصل چیست؟ ص 85
14- در روز قیامت هنگامی که ناله حسرت دوزخیان برمی خیزد آنان به چه چیزهایی اقرار می کنند؟ ص 85
15- حسرت دوزخیان با چه عباراتی بیان شده است بنویسید یا (حسرت دوزخیان نتیجه و معلول چیست) ؟ ص 85
16- دوزخیان چه درخواستی از خدا می کنند؟ ص 85
17- پاسخ قطعی خداوند به دوزخیان که خواهان بازگشت دوباره به دنیا را دارند چیست؟ ص 85
18- دوزخیان چه کسانی را در سرنوشت پرعذابشان مقصر می شمارند؟ ص 85
19- شیطان در پاسخ دوزخیان که او را علت گمراهی خود معرفی می کنند چه می گوید؟ ص 85
20- چرا دوزخیان به نگهبانان جهنم روی می آورند و آن ها در جوابشان چه می گویند؟ ص 85
21- رابطه میان عمل و پاداش و کیفر چند گونه است (نام ببرید) ؟ ص 86
21- رابطه میان عمل و جزای آن چند گونه است نام ببرید؟ ص 86
22- از میان رابطه های میان عمل و جزای آن رابطه «قراردادی» را توضیح دهید؟ ص 86
23- وقتی که فرد در برابر کار شخص پول معینی را دریافت می کند چه نوع
رابطه ای بین عمل و پاداش و کیفر برقرار است؟ آن را توضیح دهید؟ ص 86
24- تناسب میان جرم و کیفر در کدام رابطه باید باشد تا عدالت برقرار گردد؟ص 86
25- در کدام رابطه میان عمل و پاداش انسان باید با آگاهی کامل از آن برنامه زندگی خود را تنظیم کند؟ ص 86
26- از بیان رابطه های عمل و جزای آن نتیجه ی طبیعی خود عمل را توضیح دهید؟ ص 86
27- کدام نوع رابطه میان عمل و جزای آن عمیق تر و کامل تر است؟ ص 86
28- آن چه انسان با خود به قیامت می برد چیست؟ ص 87
29- هر عملی چند جنبه دارد؟ آن ها را نوشته باهم مقایسه کنید؟ ص 87
30- کسی که مال یتیمی را به ناحق می خورد با ظن و چهره ی واقعی عملش چگونه است؟ ص 87
31- آن چه در روز قیامت به عنوان پاداش یا کیفر به ما داده می شود چگونه است با ذکر مثال؟ ص 87
32- آیه شریفه «ان الذین یاکلون اموال الیتامی ظلما انما یاکلون مشادها» به کدام نوع از پاداش و جزا اشاره داد؟
ص 87 (فی بطونهم ناراً)
33- در عرصه قیامت چه چیزی از اعمال برای انسان نمایان است؟ ص 87
طراح سؤال : خانم شیخی
درس نهم : آهنگ سفر
1- سرنوشت ابدی انسان براساس چه چیز تعیین می شود؟ ص 94
2- هدف از خلقت انسان چیست؟ ص 94
3- چه کسی در دنیا زندگی لذت بخش و مطمئن و در آخرت رستگاری و خوشبختی ابدی را به دست خواهد آورد؟
ص 94
4- ما برای رسیدن به هدف بزرگ عبودیت خداوند و مقام قرب او لازم است چگونه عمل کنیم؟ ص 94
5- اقدامات مربوط به گام گذاشتن در مسیر بندگی و اطاعت خداوند را نام ببرید؟ص 95
6- عزم به چه معناست؟ ص 95
7- دو مورد از آثار عزم قوی را نام ببرید؟ ص 95
8- افراد دارای عزم و اراده ی ضعیف را با صاحبان عزم قوی مقایسه کنید؟ ص 95
9- از موارد گام گذاشتن در مسیر بندگی و اطاعت خدا قدم دوم یعنی عهد بستن با خدا را توضیح دهید؟ ص 95
10- چه زمانی خدا از ما راضی و خشنود و چه زمانی از ما ناخشنود خواهد بود؟ ص 95
11- دو پیشنهاد درباره عهد با خدا را بنویسید؟ ص 96
12- باقی ماندن بر پیمان خود با خدا و وفای به عهد و شکستن پیمان چه نتیجه ای را دربر خواهد داشت؟ ص 96
13- چرا باید از عهد خود مراقبت کنیم؟ ص 96
14- حدیث امام علی (ع) درباره آفات گذشت ایام به کدام یک از اقدامات مربوط به گام گذاشتن در مسیر بندگی ارتباط
دارد؟ ص 96
15- چرا بعد از مراقبت نوبت به «محاسبه» است؟ ص 96
16- بعد از مراقبت اگر معلوم شود که در انجام عهد خود با خدا موفق بوده ایم چه کاری را خوب است انجام دهیم
چرا؟ ص 96
17- اگر بعد از محاسبه معلوم شود که سستی ورزیده ایم باید چه کاری را انجام بدهیم؟ ص 97
18- بهترین زمان برای محاسبه روزانه نفس چه موقع است؟ ص 97
19- یکی از بهترین زمان های محاسبه سالانه چه موقع است و چرا؟ ص 97
20- از نظر امام علی (ع) زیرک ترین انسان ها کیست و چرا؟ ص 97
21- برترین اسوه ها چه کسانی هستند؟ ص 99
22- چرا برای حرکت در مسیر هدف وجود اسوه و الگوهایی که راه را با موفقیت طی کرده و به مقصد رسیده اند
بسیار ضروری است؟ ص 99
23- قرآن کریم نیکوترین اسوه را چه کسی معرفی می کند؟ ص 99
24- پیامبر اکرم (ص) ما را به الگو گرفتن از چه کسانی دعوت کرده است؟ ص 99
25- اگر این سوال پیش بیاید که «چگونه می شود انسان های بزرگی را که حدود 1400 سال قبل زندگی کرده اند را
اسوه قرار داد» چه پاسخ خواهید داد؟ ص 99
26- طبق نقل امام حسین (ع) از پدر گرامی خود، رسول خدا (ص) اوقات خود را به چند دسته تقسیم می کرد؟
ص 99
27- از تقسیم بندی اوقات رسول خدا (ص) چه نتیجه ای بدست می آید؟ ص 99
28- اگر سوال شود «پیامبر (ص) یک انسان معصوم است چگونه می توان ایشان را اسوه قرار داد و به او عمل
کرد» چه پاسخی باید بدهیم؟ ص 99
طراح سؤال : خانم شیخی
درس دهم : اعتماد بر او
1-توکل به چه معناست ؟ ص 107
2-ویژگی انسان متوکل چیست ؟ ص 107
3-چرا انسان متوکل نتیجه حاصل از کارها را در هر صورت می پذیرد ؟ ص 107
4-شرایط توکل حقیقی را بنویسید. ص 108
5-آیا توکل فقط گفتن جمله ((خدایا بر تو توکل می کنم ))است ؟ ص 108
6-توکل در چه شرایطی صحیح ودرست می باشد ؟ ص 108
7-توکل کننده اهل معرفت از ابزار واسباب چگونه بهره می جوید ؟ ص 109
8-چرا دوره جوانی نیاز بیشتری به توکل و اعتماد بر خداوند وجود دارد ؟ ص 109
9- آیه شریفه « وَ مَن یَتَوَکَّل عَلَی اللّهِ فَهُوَ حَسبُه اِنَّ اللّهَ بالِغُ اَمرِهِ : ان کس که در راه حق به خدا توکل کند، خداوند او را بس است، خداوند امر خویش را به سر انجام میرساند بیانگر چه موضوعی است؟ توضیح دهید. ص 107
طراح سؤال : خانم گلچین
درس یازدهم : دوستی با خدا
1-نقش محبت در زندگی انسان چیست ؟(همراه با مثال توضیح دهید ) ص 115
2-ارزش انسان در زندگی به چه چیزی بستگی دارد؟ ص 115
3-عشق الهی چه تاثیری در زندگی انسان دارد؟ ص 116
4-با توجه به آیه« و من الناس من یتخذ من دون الله اندادا یحبونهم کحب الله و الذین آمنو اشد حبا لله : و بعضی مردم همتایانی را بجای خدا میگیرند آنان را دوست میدارند مانند دوستی خدا اما کسانی که ایمان آورده اند به خدا محبت بیشتری دارند» یکی از ویژگی های مومنان چیست؟ توضیح دهید. ص 116
5-چگونه محبت خداوند را در دل خود بیشتر کنیم؟(نام ببرید) ص 117 تا ص 119
6-آیا در راه محبت به خداوند آنچه اهمیت دارد باطن انسان ها است؟ ص 117
7-دوستی با اولیای الهی چه تاثیری در زندگی انسان دارد؟ صفحه119 شماره 2
8-چرا "جهاد در راه خدا" در برنامه تمام پیامبران الهی وجود دارد؟ ص 119 شماره 3
9-پایه و اساس اسلام چیست؟ ص 119
10-دین داری بر چند پایه استوار است؟ ص 119
11-رابطه بین تولی و تبری به چه معناست؟ ص 119
طراح سؤال : خانم گلچین
درس دوازدهم یاری از نماز و روزه
1-ستون خیمه دین و نشانه های وفاداری ما به عهد خویش با خدا چیست؟ ص 126
2- مهم ترین فایده های نماز را بنویسید ؟ ص 127
3- مهم ترین فایده ی روزه را بنویسید ؟ ص 127
4- امیر مومنان علی (ع)در مورد حقیقت تقوا چه مثالی بیان فرموده اند ؟ ص 127
5-تقوا به چه معنا است ؟ ص 127
6- انسان با تقوا چگونه انسانی است ؟ ص 127
7- چرا انسان متقی می کوشد روز به روز به توانمندی خود بیفزاید؟ ص 128
8- قران کریم چه راه هایی برای کسب تقوا به ما نشان داده است ؟ ص 128
9-باز دارندگی نماز از گناه چه گونه است ؟ ص 128
10- آیه ی شریفه ی (و اقم الصلاه ان الصلاه تنهی عن الفحشاء والمنکر ولذکر الله اکبر والله یعلم ما تصنعون ) بیانگر چه نکاتی است ؟ ص 128
11- مفهوم حاصل از عبارت ( ان الصلاه تنهی عن الفحشاء والمنکر)چیست ؟ ص 128
12- بعضی میگویند ما نماز می خوانیم اما تاثیر در خود مشاهده نمی کنیم چگونه نماز میتواند تاثیر خوب در انسان داشته باشد ؟ ص 128
13-چند مورد از تاثیرات خوب نماز را بنویسید ؟ ص 129
14- اگر هنگام گفتن تکبیر به بزرگی خداوند توجه داشته باشیم چه تاثیری در ما خواهد داشت ؟ ص 129
15- اگر عبارت (اهدنا الصرات المستقیم )را صادقانه از خدا بخواهیم نتیجه اش چه خواهد بود ؟ ص 129
16- بیان همراه با توجه عبارت (غیر المغضوب علیهم ولا الضالین )در هنگام نماز موجب چیست؟ ص 129
17- چه زمانی میتوانیم در برابر منکرات بایستیم و از انجامشان خود داری کنیم ؟ ص 129
18-خواندن سوره توحید و دعای قنوت انسان را در برابر چه گناهانی حفظ خواهد کرد ؟ ص 129
19- اعمالی که تاثیر نماز را از بین می برد را بنویسید ؟ ص 130
20- امام صادق (ع)در مورد ناراحت کردن پدر مادر به عنوان یکی از اعمالی که تاثیر نماز را از بین می برد چه فرموده
است ؟ ص 130
21-امام صادق (ع)در مورد غیب کردن اعمالی که تاثیر نماز را از بین می برد چه فرموده است ؟ ص 130
22-امام صادق در مورد این که بدانیم ایا نمازمان پذیرفته است یا نه چه فرموده اند ؟ ص 130
23- اگر نماز ما را از گناه و زشتی باز ندارد چه چیزی مشخص می شود ؟ ص 130
24- میزان موفقیت انسان در رسیدن به هدف های بزرگ به چه بستگی دارد ؟ ص 132
25- برای اینکه انسان بتواند بر خود تسلط پیدا کند خداوند به چه عملی انسان را راهنمایی می کند؟ ص 132
26- انسان با یک ماه گرسنگی چه کارهایی را تمرین می کند تا برخود مسلط شود ؟ ص 132
27- مطابق آیه شریفه ((یا ایها الذین آمنو کتب علیکم الصیام کما کتب علی الذین من قبلکم لعلکم تتقون: همانگونه که بر کسانی که پیش از شما بودند مقرر شده بود باشد که تقوی پیشه کنید )) فرجام وجوب روزه برای مومنین چیست؟ ص 132
28-مقصود پیامبرگرامی از این سخن چیست ؟ ( چه بسا روزه داری که جز گرسنگی و تشنگی چیزی نصیب او نمی شود ) ص 133
29- مبطلات روزه را فقط نام ببرید ؟ ص 133
30- اگر روزه دار سهوا چیزی بخورد یا بیاشامد روزه اش چه حکمی دارد ؟ ص 133
31-- کسی که غسل براو واجب است اگر عمدا تا اذان صبح غسل نکند نماز وروزه او چگونه خواهد بود ؟ ص 133
32- چند مورد از احکام روزه را بنویسید ؟ ص 133
33- وظیفه شخص مسافر را در خواندن نماز و انجام روزه بنویسید ؟ ص 133
34-اگر فرزند با نهی پدر و مادر به سفری برود که آن سفر براو واجب نبوده نماز و روزه اش چه حکمی دارد ؟
ص 133
35- اگر روزه دار چیزی را که لای دندان مانده عمدا فرو ببرد روزه اش چه حکمی دارد و وظیفه او چیست ؟
ص 133
36- در چه صورتی سفر موجب منع روزه نمی شود و فرد باید در سفر روزه بگیرد ؟ ص 133
37- مطابق نظر فقها چه کسی باید هم روزه را قضا نماید و هم برای هر روز یک مد گندم یا جو یا مانند اینها را به فقیر بدهد و کفاره جمع به چه کسی واجب می شود ؟ ص 133
طراح سؤال : خانم صابری
درس سیزدهم فضیلت آراستگی
1-آراستگی به چه معناست ؟ ص 141
2-پیامبر (ص) در مورد آراستگی چه فرموده اند ؟ ص 141
3-امام صادق (ع) در مورد آراستگی چه فرموده اند ؟ ص 141
4-رسول خدا (ص) و پیشوایان ما در مورد آراستگی چه توصیه هایی فرموده اند ؟ ص 142
5-نیاز به مقبولیت به چه معناست و چگونه میتوان به آن پاسخ درست بدهیم ؟ ص 142
6-عفاف را تعریف کنید ؟ ص 142
7-کسیکه با پوشیدن لباسهای نامناسب و یا گذاشتن سیگاری برلب میخواهد وجود خود را برای دیگران اثبات کند این قبیل اعمال نشانه چیست ؟ ص 142
8-قرآن کریم زیاده روی در آراستگی را چه نامیده است توضیح دهید ؟ ص 143
9- انسان عفیف چگونه انسانی است ؟ ص 143
10-قر آن کریم از چه چیزی تحت عنوان تبرج یاد میکند و آن را چگونه میشمرد ؟ ص 143
11-ارتباط یبن عفاف و نوع آراستگی را بیان کنید ؟ ص 143
12-امام علی (ع) در مورد خود نمایی چه فرموده اند ؟ ص 143
13-با توجه به فرمایش حضرت علی ( ع) آراستن خود برای دیگران منجر به چه چیزی خواهد شد ؟ ص 143
14-چه کسی مقبولیت را از راه جلب توجه ظاهری بدست نمی آورد چرا ؟ ص 143
15-ویژگیهای انسان عفیف را بیان کنید ؟ ص 143
16-چرا همان دینی که ما را به آراستگی توصیه میکند از خود نمایی در آراستگی پرهیز میدهد توضیح دهید ؟ ص143
17-چه تفاوتی میان آراستگی و خود نمایی ظاهری است ؟ ص 143
18-چگونه با خود نمایی عفت آدمی لکه دار میشود ؟ ص 143
19-امام صادق (ع) لباس نازک چه فرموده اند ؟ ص 144
20-کدام نعمت پشتوانه مهمی برای ازدواج زن ومرد و تحکیم خانواده است ؟ ص 144
21-کانون عفاف در خوانواده چیست چرا ؟ ص 144
22-چرا عفاف در زنان و دختران بیشتر ارزش دارد ؟ ص 144
طراح سؤال : خانم صابری
درس چهاردهم زیبایی پوشیدگی
1-وظیفه مردان مومن (للمومنین) در مورد عفاف چیست؟ ص 135
2-وظیفه زنان مومن (للمومنات)در مورد عفاف چیست؟ ص 135
3-حدود پوشش و استفاده از زیور آلات برای زنان به چه صورت است؟ ص 135
4-در اسلام حدود حجاب را چگونه مشخص شده است؟ ص 135
5-از نظر امام کاظم (ع) دیدن چه مقدار از بدن زن نامحرم جایز است؟ ص 135
6-از نظر امام صادق (ع) چه قسمت هایی از بدن زن باید از نا محرم پوشیده شود؟ ص 135
7-با توجه به قرآن کریم اثرات استفاده از پوشش و حجاب برای زنان چیست؟ ص 135
8-موضوع قرآنی آیه "یا ایها النبی قل لازواجک و بناتک و نساءالمومنین یدنین علیهن من جلابیبهن ذلک ادنی ان یعرفن فلا یؤذین" ای پیامبر به زنان و دخترانت و به زنان مومن بگو پوشش های خود را به خود نزدیک تر کنند این برای آنکه به عفاف شناخته شوند و مورد آزار قرار نگیرند بهتر است. ص135 و136
9-چگونگی و نوع پوشش در یک کشور به چه چیزی بستگی دارد؟ ص136
10-طبق موازین اسلام مردان موظف اند چگونه لباسی را برای پوشش خود استفاده کنند؟ ص136
11-پوشیدن لباسی که مردان را انگشت نما کند و وسیله جلب توجه زنان نا محرم قرار گیرد .................... است. ص136
12-از نظر اسلام زنان موظف اند در پوشش خود چه شرایطی را رعایت کنند؟ ص136
13-رعایت اصل پوشش هر چه دقیق تر و کامل تر انجام شود چه فوایدی خواهد داشت؟ ص136
14-چرا استفاده از چادر برای حفظ حجاب اولویت دارد؟ ص136
15-آیا حجاب زنان موجب سلب آزادی و کاهش حضور آنان در جامعه می شود؟ ص136و137
16-حجاب........... ...........زن را هنگام حضور در اجتماع مشخص می کند. ص136
17-آیا نگاه قرآن وسیره پیشوایان دین با خانه نشین کردن زنان سازگار است؟ ص137
18-آیا قانون حجاب قانون سلب آزادی از زنان در جامعه است؟ ص137
19-ادیان الهی که در اصل یک دین هستند چه چیزی را لازمه ی دینداری شمرده اند؟ ص137
20-در آیین یهود و مسیحیت حجاب و پوشش زنان در جامعه به چه صورتی بوده است؟ ص137
21-آیا بی حجابی زنان غرب جایگاهی در اندیشه مسیحیت حقیقی دارد؟ ص137و 138
22-پوشش و حجاب در بین زنان ایرانی قبل از اسلام تا چه حدی اهمیت داشت؟ ص 138
23-علت تفاوت پوشش و حجاب در بین ادیان و فرهنگ ها چیست؟ ص 138
طراح سؤال : خانم ایزدی
منبع مطلب : www.asna110.blogfa.com
مدیر محترم سایت www.asna110.blogfa.com لطفا اعلامیه بالای سایت را مطالعه کنید.
خدا حکیم است به چه معناست ؟ و اثبات حکمت خداوند ؟
سلام بر شما
از خواندن مطالب شما سوالی برایم ایجاد شد
فرمودید مردم امادگی لازم برای دریافت معارف اسلام را از معصومین ندارند
چگونه است که مردم در زمان رسول خدا این امادگی را داشتند و معارف دین را از رسول گرامی کسب کردند
وان هم در ان شرایط جهالت و بت پرستی
و ان وقت همان مردم که حالا مع ارف دین را کسب کرده اند و دیگر بت پرست هم نیستند
امادگی دریافت دستورات دین را از جانب معصوم ندارند ؟
مگر معصوم دین جدیدی اورده ؟
و اگر نه همان معارف رسول را اموزش می دهد
چرا در زمان رسول مردم امادگی دریافت داشتند ولی در زمان معصوم ندارند ؟
در حالی که معصوم چیزی غیر از همان کلام رسول نمی گوید ؟
مگر چیزی غیر از ان بگوید ؟؟؟!!!!
با تشکر
منبع مطلب : askdin.com
مدیر محترم سایت askdin.com لطفا اعلامیه بالای سایت را مطالعه کنید.
معنای حکیم بودن خدا/ وعده خدا محقق است
به گزارش خبرگزاری مهر، متن سخنان درس تفسیر سوره لقمان اخیر حجت الاسلام اخوان برای علاقه مندان در پی می آید.
«أَعُوذُ باللَّهِ مِنَ الشَّیْطَانِ الرَّجِیمِ»
«بسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمینَ وَ صَلَّی اللَّهُ عَلَی سَیِّدنَا وَ نَبیِّنَا مُحَمَّدٍ صَلَّی اللهُ عَلَیهِ وَ آلِهِ الطَّیِّبینَ الطَّاهِرِینَ سیَّمَا بَقیَّهِ الله فِی الأرَضینَ فاللَّعْنَهُ عَلَی أَعْدَائِهِمْ أجمَعینَ».
«أَعُوذُ باللَّهِ مِنَ الشَّیْطَانِ الرَّجِیمِ»
«إِنَّ الَّذینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَهُمْ جَنَّاتُ النَّعیمِ * خالِدینَ فیها وَعْدَ اللَّهِ حَقًّا وَ هُوَ الْعَزیزُ الْحَکیمُ» [۱].
تفاوت وعده و وعید
در مورد وعده و وعید سابقاً صحبت کردم فی الجمله اینکه وعده لازم الوفا است، وعید لازم الوفا نیست. در برخی از موارد است که وعده به شکل اعمّی ذکر میشود که وعده شامل وعید هم میشود.
تفاوت معنای کلمات مشترک در زبان فارسی و عربی
اینجا که میفرماید: «وَعْدَ اللَّهِ حَقًّا» یکی از مباحثی که باید در لغات قرآنی مورد توجّه قرار بگیرد این واژه و کلمهی حق است که در قرآن میآید؛ این را معمولاً به آن معنای فارسی که حق را در برابر باطل میگیرند و باطل را به معنای دروغ میگیرد و حق را به معنای راست میگیرد، معمولاً برخی از آقایان در بحثهای تفسیری هم به همین معنا میگیرند و حال آنکه حق به معنای ثابت است و از آن جهت که راست هم ثابت است، پس حق است. «وَعْدَ اللَّهِ حَقًّا» یعنی «وعد الله ثابتا» آن وقت باطل به معنای زایل است، «کُلُّ شَیْءٍ مَا خَلَا اللَّهَ بَاطِلٌ» [۲] یعنی زایلٌ. یعنی نه هر چیزی که غیر از خدا است دروغ است. یعنی هر چیزی که به غیر خداوند متعال است، زوال دارد. در قرآن هم میفرماید: «ما لَکُمْ مِنْ زَوالٍٍ» [۳] یا در آنجا میفرماید که: «یُثَبِّتُ اللَّهُ الَّذینَ آمَنُوا بالْقَوْلِ الثَّابتِ» [۴] یعنی این مقام ثبات و زوال باز هم در قران آمده است. «وَعْدَ اللَّهِ حَقًّا» یعنی «وعدالله ثابتا» یعنی آن چیزی که خداوند متعال دارد آن را وعده میدهد، این محقّق است، این محقّق است یعنی ثابت است.
وعده خدا ثابت است
برگشت بحث به اینجا است که آیا مخلوقات همه خلق شدهاند و دارد تدریجاً به ظهور میرسد یا اینکه نه اصولاً خلق، خلق تدریجی است؟ این آیهی مبارکه دارد اینجا همین را بیان میفرماید که: آن چیزی که خداوند متعال جلّت عظمته وعده میدهد، ثابت است. باز ریشهی بحث برمیگردد به این بحث که در علم کلام میشود که «الجنه و النّار الآن مخلوقتان أم لا» که بحث آن را سابقاً مثل اینکه اینجا انجام دادم. میخواهم بگویم این بحث اینطور برگشت میکند «وعدالله ثابتا».
وعدهخدا موجود است
فرمود که: «إِنَّ الَّذینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَهُمْ جَنَّاتُ النَّعیمِ» این «لَهُمْ جَنَّاتُ النَّعیمِ» این تقدیم ظرف اینجا دلالت دارد به آن تحقّق و دلالت دارد به وقوع و عدم تغییر همان مالکیّت محض است. حالا «لَهُمْ جَنَّاتُ النَّعیمِ» یکی کسی بپرسید هنوز که خدا خلق نکرده است، حالا شاید خداوند متعال خلق نکند، شاید بدایی حاصل بشود، حالا آن را خلق نکند. حالا چیست؟ میفرماید: «إِنَّ الَّذینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا» بعد هم میگوید: (سیلی نقد به از حلوای نسیه). میفرماید: «وَعْدَ اللَّهِ حَقًّا» آنچه که خدا دارد این را وعده میدهد این ثابت است، این موجود است نه اینکه سیوجد. این همین الآن هم ثابت است، این الآن هم وجود ندارد، نه اینکه حالا خدا بعداً میخواهد این را تصمیم بگیرد و این را خلق بکند. عرض کردم مرجع بحث به آنجا برمیگردد.
معنای عزیز بودن خدا
«وَ هُوَ الْعَزیزُ الْحَکیمُ» خوب چطور میشود که الآن خداوند متعال -الآن به نسبت آنِ وجودی داریم میگوییم، نه به نسبت آنِ زمانی که در آن هستیم، به نسبت آن آنِ وجودی داریم میگوییم- خوب این چطور میشود که باشد؟ «وَ هُوَ الْعَزیزُ الْحَکیمُ» شما قدرت خداوند متعال را مثل سایر افراد قادر در نظر نگیر، خداوند عزیز است. خداوند عزیز است یعنی چه؟ یعنی خداوند متعال تک است، خداوند متعال یکی است، این معنای عزیز است. «عَزَّ مَن قائِل» یعنی آن ذاتی که در فرمان تک است. عزیز یعنی تک، یعنی یک. «وَ هُوَ الْعَزیزُ» یعنی شما خدا را با هیچ وجود دیگری قیاس نکن. آن ذات اقدس میتواند و فعل او براین، این چنین باشد.
معنای حکیم بودن خدا
«الْحَکیمُ» یعنی خداوند ذوالجلال در فعل خود حکمت دارد، حکمت مقام اِحکام است، اِحکام یعنی پایداری، فعل خداوند متعال پایدار است. اینکه یک امر بسیار خوبی را میگویند: محکم، باز این هم به همین معنا است.
توجّه به مفردات در بحثهای تفسیری
امّا لغات عربی به فارسی که آمده است به همان معنای فارسی نیست. به یاد داشته باشید هر وقت میخواهید بحثهای تفسیری را کار بکنید به مفردات حتماً رجوع داشته باشید. این یکی از آن بلیّات مهم در بحثهای تفسیری است که تصوّر میکنیم چون این کلمه در فارسی هم کاربرد دارد، پس ما معنای آن را میفهمیم. عزیز در فارسی به یک کسی میگویند که این آدم در نزد آدم خیلی قرب دارد خیلی جایگاه دارد، آدم از دیدن او لذّت میبرد، خیلی صفا میکند، به این عزیز میگویند. حالا میخواهی شما این را با خداوند متعال تطبیق بدهی. خوب این چطور میشود. شما میشوید مقام فاعلش، خدا میشود مقام انفعالش (نستجیر بالله) چطور میشود؟ و حال آنکه اصلاً آن اصل عزیز درآن لغت عرب که عرض کردیم اینطور نیست. حکیم هم باز همینطور است؛ قرآن حکیم ما در فارسی اگر بخواهیم بگوییم، میگوییم: قرآن محکم، نمیگوییم قرآن حکیم. یعنی آن معنای حکیمی که ما در فارسی داریم میگوییم این لغتی است که دارد بر ذوات حمل میشود، بر ذوات اشخاص دارد حمل میشود لغت حکیم و حال آنکه در عربی دارد به اعیان حمل میشود. یعنی امر پایدار، یعنی امر ریشهدار، یعنی امر استوار، قرآن حکیم یعنی آن قرآنی که آن قرآن پایدار است و استوار است و ریشهدار است.
ثابت بودن وعدهی الهی
«وَعْدَ اللَّهِ حَقًّا» یعنی «وعد الله ثابتا» خداوند متعال در وعدهی خود نه اینکه حالا بخواهد تصمیم بگیرد، یک وعده میدهد میگوید: اگر چنین شدی من آخر سال به شما یک دوره بحار میدهم. حالا تازه آخر سال دارد این جیب خود را میشمارد، ببیند میتواند یک دوره بحار بدهد یا نمیتواند بدهد. حالا شاید با شخص یک مذاکرهای کردیم و بحار را مبدّل کردیم به یک مثلاً دورهی دیگری از کتابها یا حالا گفتیم شما از ما یک ربع سکه بگیری کافی است، حالا نمیخواهد بحار را از ما بگیری. یعنی وعده وقتی از کسی صادر بشود که این وعده چه بسا در حیطهی او نباشد.
بحث ضمان فقهی
مثل بحث ضمان فقهی، ضمان فقهی اینطور است دیگر. وقتی ضامن شد، حالا اصلاً از اساس این در قدرتش نبود، ضامن شد، امّا از اساس در قدرتش نبود، آیا این ضمان، ضمان محقّق است یا نه؟ میبینید آقایان در مورد این کلّی بحث دارند. با اینکه وعده لازم الوفا است امّا این ضمان کرده است امّا از اساس این در قدرتش نبوده است، همهی زندگی او دو زار بوده است، آمده است یک سفتهی پنج میلیاردی را مثلاً ضامن شده است حالا شرعاً این چه میشود؟ بله با اینکه وعده لازم الوفا است، امّا این از اساس فاقد شیء است، فاقد شیء که معطی شیء نمیشود. این اصلاً ندارد که بخواهد آن امر بر آن…
خداوند صاحب عزّت است
آیا وعدهی خداوند متعال، جلّت عظمته اینطور است؟ نه، خداوند عزیز است. عزیز است یعنی صاحب عزّت است. صاحب عزّت است یعنی چه؟ یعنی آن ذاتی که از هر حیث بر فردانیّت وحدانیّت و صمدانیّت است. در شأن خود تک است، «لَا ضِدَّ لَهُ وَ لَا نِدَّ لَهُ» [۵] هیچ شأنی نیست که در پهلوی او قرار بگیرد که بخواهد او را محدود بکند یا بخواهد او به آن سعه بدهد. این خودش «فَعَّالٌ لِمَا یَشَاءُ» است. همهی اینها معنای عزیز است. معنای عزّ این است. یعنی نَدَره. عزّ أی ندره. وقتی چنین شد، هیچ منع و رادّهای از او پس به تلازم نیست که بتواند او را محدود بکند، او را مقیّد بکند.
حکیم بودن خدای متعال
«الْحَکیمُ» حالا یک کسی است ما در عالم تجربه میبینیم مثل اینکه یک پادشاهی در یکجایی باشد، یک فرمانداری در یکجایی باشد این هم در حیطهی خود اعتباراً عزیز است، یعنی تک است مثل عزیز مصر. تک است، امّا به عوض اینکه کار درست و حسابی بکند، کار یاوه میکند. مثل اینکه صاحب قدرت باشد امّا به عوض اینکه به مصالح مردم گام بردارد، به مصالح شخصی خود هم اقدام نمیکند، فرضاً از اینکه بخواهد مصالح مردم را در نظر بگیرد. خوب فعل از او سر میزند، فعل او هم اعتباراً علی عزّ است، امّا فعل او فعل حکیمانه نیست. میگوید: نه، خداوند متعال که عزیز است حکیم هم است. یعنی صاحب فعل پایدار است، این الآن چه ربطی با بحث دارد؟ فرمود: «وَعْدَ اللَّهِ حَقًّا» یعنی «ثابتا» وقتی آن ثابت بود، «ما لَکُمْ مِنْ زَوالٍٍ» [۶] آن وعدهای که خداوند متعال داد آن دیگر زوال ندارد، آن جنّتی که فرمود آن دیگر زوال ندارد، آن دیگر ناپایداری ندارد. فرمود: وجود دارد یعنی وجود دارد. حالا بعداً من میخواهم تصمیم بگیرم این را بود بکنم، نه وجود دارد. آن وعدهای که به تو دادم موجود است.
محکم بودن فعل خدا
خوب حالا اینکه موجود است آیا یک مرتبه سست نمیشود، زیر آن بریزد؟ خانهای را آدم میسازد یک موقع الآن موجود است، الآن موجود است. میگویند: خانهای است موجود است، این طول آن است، این عرض آن است، این ارتفاع است، این تعداد طبقات آن است فردا بیا به محضر برویم؛ صبح میآیی میبینی که یک طرف خانه خوابیده است. چرا؟ پایههای آن محکم نبوده است. همه چیز آن موجود بود، امّا فعل فعل محکم نبود، اِحکام نداشت، خوابید. میگوید: شاید این جنّتی که خداوند متعال وعده داده است و الآن هم موجود است، یک مرتبه یک طرف این جنّت بخوابد. چرا؟ خداوند متعال آن را خلق کرده است، خداوند ذوالجلال این را به منثهی ظهور رسانده است، خداوند متعال در قدرت خود عزیز است امّا ما توجّه به آن عزّت، به آن معنای آن نکردیم احتمال دادیم که این جنّت یک مرتبه یک طرف آن بریزد.
خلق جنّت در آسمانها
حالا چه میشود؟ میگوید: از این خیالها نکن «خَلَقَ السَّماواتِ بغَیْرِ عَمَدٍ تَرَوْنَها» [۷] این جنّت این در آسمانها است. خداوند متعال این جنّت را در آسمانها خلق کرده است. خود این آسمان ستونی که تو ببینی ندارد، ستون آن ستونی است که وابسته به قدرت خداوند متعال است و وابسته به عزّت خداوند متعال است.
خلق آسمانها با ستونهای نادیدنی
ظاهراً ارتباط آیهی شریفه با آیات ماقبل اینطور میشود. بعضی گفتهاند: ما میبینیم بین این آیات ارتباطی نیست. پس «کِتابٌ أُحْکِمَتْ آیاتُهُ ثُمَّ فُصِّلَتْ» [۸] اینها از مقولهی آیات تفصیلی است. یعنی هر کدام از اینها دارد یک بحثی را بیان میکند. بعضی اینطور میگویند. بعضی میگویند: نه، اگر توجّه بکنید لااقل بسیاری از آیات اینها با هم اتّصال معانی دارند. ما باید آن آن مفاهیم متّصله را در نظر میگیریم. «خَلَقَ السَّماواتِ بغَیْرِ عَمَدٍ تَرَوْنَها» [۹] خداوند متعال سماوات را خلق کرده است، با ستون امّا نه ستونی که تو ببینی «بغَیْرِ عَمَدٍ تَرَوْنَها» بدون آن ستونی که تو ببینی، یعنی ستون نادیدنی دارد. یعنی ستونی دارد که به چشم نمیآید.
تقوّم آسمان به خدای متعال
آن ستون چیست؟ آن عمد، آن عمدی است که تقوّم آسمانها به خداوند ذوالجلال است. خداوند متعال این آسمانها را به قدرت خود متقوّم فرموده است.
علّت در زوال نبودن فعل خدا
پس امری که تقوّم آن با قدرت لایزالی و لم یزلی است این امر در معرض زوال نخواهد بود به همان براهینی که در مقام عزّت این را عرض کردیم. شما باید اینها را تصوّر تجریدی بکنید نه اینکه تصوّر مادی بکنید. یعنی باید تصوّر عقلی بکنید، مفاهیم عقلیّه را باید در نظر بیاورید. در اینجا آن چیزی را که شما دارید تصوّر میکنید مفهوم واجب و مفهوم ممکن است نه اینکه شما شکل آسمانها را در نظر شما بیاورید. شما باید مفهوم واجب و مفهوم ممکن است را در آن مرور بفرمایید، وقتی مرور فرمودید آنگاه میبینید که ممکن در ذات خود فقر دارد به غیر فقر شأنی ندارد این شأن هم برطرف نمیشود مگر اینکه ذات واجب در او یک ارادهای بفرماید. وقتی تحقّق ذاتی از اساس وابستهی به دیگری است تا آن دیگری ارادهی زوال هم نکند این در آن هیچ زوالی واقع نمیشود و لذا تصوّر زوال بیاذن واجب در ممکن خود آن یک امر باطلی است.
- الآن ما در آیهی هشت و نه هستیم.
- من به یاد دارم در جلسهی قبل تا آیهی ۱۱ را هم فرمودید.
- بله این بحثها را نکردم دوباره دارم برمیگردم. قرآن را هر بار که بخوانید یک بحثهای جدیدی هم دارد. منتها الآن داریم به سرعت این بحثها را میکنیم.
هیچ کَلّی بر خدای متعال نیست
«خَلَقَ السَّماواتِ بغَیْرِ عَمَدٍ تَرَوْنَها» بدون ستونی که شما ببینید. «وَ أَلْقی فِی الْأَرْضِ رَواسیَ أَنْ تَمیدَ بکُمْ» این القاء شیء یک مرتبه للغو است، مثل اینکه یک عصایی که دارد القاء میکند، میاندازد. میخواهد فقط خود را از آن خلاص بکند، یک مرتبه است علی حکمتٍ است. بیندازد و درست هم بیندازد. بیندازد و در محلّ آن هم بیندازد. اینجا «وَ أَلْقی فِی الْأَرْضِ رَواسیَ أَنْ تَمیدَ بکُمْ» اینجا که لغت القاء را به کار برده است یعنی بر خداوند متعال کَلّی نیست، مثل همین که بیندازد، همین که یک چیزی انداخت، ببیند در آن راحت هم است، یعنی هیچ گونه کلّی بر خداوند متعال نیست.
کوه امر القائی در زمین
بعد دارد که کوهها خود یک امر القائی در زمین است. یعنی این امری نیست که کوهها ذاتی زمین باشند، گاهی از اوقات تصور میشد کوهها ذاتی زمین باشند امّا خودش یک امری است که در زمین اینها دارد به شأن عرضی به مرحلهی ظهور میرسد.
القای کوه باعث رفع اضطراب
«وَ أَلْقی فِی الْأَرْضِ رَواسیَ» القای آن از تو رفع اضطراب میکند. اینها از نکات بسیار دقیق آیات شریف است. القای او رفع اضطراب میکند حال انکه در القاء معمولاً از شخص القاء کننده دارد رفع اضطراب میکند. خسته شده است یک چیزی را میاندازد دو تا هندوانه در دست دارد، خسته میشود میاندازد. میخواهد خود را از آن خلاص بکند. میفرماید: القای خداوند متعال به غیر از آن است که من و تو القاء میکنیم القای خداوند متعال برای این است که از من و تو یک اضطرابی را دفع بکند.
این هم همان کوههای زمین را دارد میگوید. ستون زمین را دارد میفرماید. فرمود: سماوات ستونی ندارد تو ببینی.
ستون آسمان از بالا
زمین هم یک ستونهایی دارد آخر ستونها را از زمین میزند و بالا میآید. ستون زمین که اِحکام زمین است از بالا روی آن آمده است. آنطور نیست که تو خیال میکنی. ستونهای آن ستونهایی نیست که از زیر زمین بالا آمده باشد. «وَ بَثَّ فیها مِنْ کُلِّ دابَّهٍ» یک مکان امنی را… این ظاهراً جواب آن است که دارد میفرماید: چطوری میشود که آسمانها ستونی داشته باشد که دیده نشود؟ میگوید: به همین زمین خود نگاه بکن ببین. ستون آن اینجادیده میشود که حالا تو داری به دنبال ستون آسمان میگردی؟ یک چیزی برای زمین قرار داده است زمین ستون ندارد امّا این دارد کار ستون را میکند، آن کوه است.
کوهها جلوگیر از لرزه
آن کوهها دارد در زمین آن لرزه را میگیرد تا اینجا برای تو یک گهواره ای درست بشود، تو در این گهواره به راحتی زندگی بکنی. «وَ بَثَّ فیها مِنْ کُلِّ دابَّهٍ» در آن حرکت انتقالی که زمین دارد بحث کوهها خیلی اهمّیّت دارد اگر زمین صاف بود، محلّ آسایش و آرامش نمیشد.
قابل درک نبودن خلق خدا برای بشر
«وَ أَنْزَلْنا مِنَ السَّماءِ ماءً» از آن آسمانی که ستون ندارد، به این زمینی هم که ستون ندارد آب فرستاد. آخر آب را به یک جایی بفرستند سست میشود و حال آنکه خداوند متعال آب را فرستاد، زمین هم سست نشد. اگر میخواست ستون زیر آن بخورد، این آب در آن میافتاد، لق میشد، سست میشد و ستونها از بین میرفتند، میریختند. «وَ أَنْزَلْنا مِنَ السَّماءِ ماءً فَأَنْبَتْنا فیها مِنْ کُلِّ زَوْجٍ کَریمٍ * هذا خَلْقُ اللَّهِ» تو میخواهی بپرسی که ستون آسمانها چطور است؟ طبق آن بحثی که کردیم. میگوید: خلق خدا اینطور است. خلق خداوند متعال اینطور است نه آنطور که تو خیال کردی. «فَأَرُونی ما ذا خَلَقَ الَّذینَ مِنْ دُونِهِ بَلِ الظَّالِمُونَ فی ضَلالٍ مُبینٍ» این را خواستیم یک مروری در این آیات شریفه ما داشته باشیم تا اینکه إنشاءالله از جلسهی بعد «وَ لَقَدْ آتَیْنا لُقْمانَ الْحِکْمَهَ» این اوّل بحث است.
..............................
پی نوشتها؛
[۱]– سورهی لقمان، آیات ۸ و ۹٫
[۲]– بحار الأنوار، ج ۲۲، ص ۲۶۷٫
[۳]– سورهی ابراهیم، آیه ۴۴٫
[۴]– همان، آیه ۲۷٫
[۵]– بحار الأنوار، ج ۸۸، ص ۱۷۳٫
[۶]– سورهی ابراهیم، آیه ۴۴٫
[۷]– سورهی لقمان، آیه ۱۰٫
[۸]– سورهی هود، آیه ۱٫
[۹]– سورهی لقمان، آیه ۱۰
منبع مطلب : www.mehrnews.com
مدیر محترم سایت www.mehrnews.com لطفا اعلامیه بالای سایت را مطالعه کنید.
جواب کاربران در نظرات پایین سایت
مهدی : نمیدونم, کاش دوستان در نظرات جواب رو بفرستن.
کی میتونه بگه حکیم کیست؟
حکیم جیست
جواب سوال خدا حکیم است
نمیدونم, کاش دوستان در نظرات جواب رو بفرستن.
جوابا رو میمردی بنویسی خو؟