تحقیق در مورد خرگوش برای کلاس اول

تحقیق در مورد خرگوش برای کلاس اول را از سایت پست روزانه دریافت کنید.

خرگوش

خَرگوش پستانداری گیاه‌خوار، از تیره خرگوشان است که اندامی شبیه به گربه و گوش‌های دراز و لب‌های شکافدار دارد. دست‌های خرگوش از پاهایش کوتاهتر هستند؛ و بسیار تند حرکت می‌کند، و دارای انواع مختلف است.

در هنگام زمستان به دلیل داشتن پوست سفید پیدا کردن خرگوش در برف دشوار است. تغییر رنگ پوست این جانور مربوط به (ویژگی‌های حیات) است؛ یعنی در زمستان سفید شدن پوست این جانور را می‌توان سازش با محیط ویژگی‌های حیات دانست. خرگوش قطبی سوراخ‌هایی به عمق ۲ متر در برف حفر می‌کند تا از کودکان خود در هنگام خطر محافظت کند.

خاستگاه اصلی این جانور اسپانیا و شمال آفریقا است.^{[نیازمند منبع]} اما به برخی از کشورهای دیگر هم مهاجرت کرده‌است. خرگوش گیاهان بومی را می‌خورد و باعث می‌شود که سایر جانوران گرسنه بمانند. این جانور همچنین محصولات کشاورزی را منهدم می‌کند و برای خود سوراخ‌های زیرزمینی حفر می‌کند.

یکی از گونه‌های خرگوش، خرگوش آنقوره است. با توجه به میانگین ۵ تا ۶ بچه در هر زایمان، می‌توانند ۵۰ تا ۶۰ بچه در سال تولید کنند. این نوع خرگوش می‌تواند از سه ماهگی باردار شود.

خرگوش‌ها بیش از ۴۴ گونه‌اند (اهلی و صحرایی). رنگ آن‌ها خاکستری و قهوه‌ای است. خرگوش‌های دست‌آموز رنگ‌های گوناگونی دارند. طول آن‌ها تا ۶۰ سانتیمتر و وزن آن‌ها تا ۵ کیلوگرم هم می‌رسد. طول عمر آن‌ها تا ۶ سال و دشمنان آنها روباه، مار (مانند پایتونان)، عقاب، و انسان هستند. سرعت خرگوش به ۴۰ کیلومتر در ساعت هم می‌رسد. خرگوش در هر دوره بارداری، بین ۶ تا ۸ بچه به دنیا می‌آورد.

محل زندگی[ویرایش]

خرگوش‌ها می‌توانند در چمنزار، علفزار، جنگل‌های کم درخت، جنگل‌های انبوه، تالاب و حتی بیابان زندگی کنند.^[۱] این جانور به صورت گروهی زندگی می‌کند. شناخته شده‌ترین گونهٔ خرگوش یعنی خرگوش اروپایی در سوراخ‌هایی درون زمین زندگی می‌کند.^[۱]

بیش از نیمی از خرگوش‌های جهان در آمریکای شمالی زندگی می‌کنند.^[۱] همچنین جنوب غربی اروپا، آسیای جنوب شرقی، سوماترا، برخی جزیره‌های ژاپن و بخش‌هایی از آفریقا و آمریکای جنوبی هم زیستگاه این جانورند. به صورت طبیعی نباید در بیشتر بخش‌های اوراسیا خرگوش پیدا کرد. با این حال هم‌اکنون شماری از گونه‌های خرگوش صحرایی در این منطقه یافت می‌شود. بیشتر خرگوش‌ها در اثر مبادلهٔ بزرگ میان آمریکا وارد آمریکای جنوبی شدند. بیشتر این قاره تنها یک گونه از این جانور، خرگوش برزیلی، را دربردارد؛ درحالی که بیشتر مخروط جنوبی آمریکا بدون خرگوش است.

خرگوش‌های اروپایی به بسیاری از نقاط جهان برده شده‌اند.^[۲]

زیست‌شناسی[ویرایش]

فرگشت[ویرایش]

حفرهٔ بینی خرگوش توسط استخوان نرمی به نای پیوند خورده‌است که تنها هنگام بلعیدن کنار می‌رود برای همین خرگوش‌ها همواره ناچارند از راه بینی نفس بکشند. خرگوش‌ها دو سری دندان پیشین دارند که یکی پشت دیگری جای دارد. به کمک این دندان‌ها است که می‌توان خرگوش‌ها را از دستهٔ جوندگان، که بیشتر با آن‌ها اشتباه گرفته می‌شوند جدا کرد.^[۳] کارل لینه ریشهٔ خرگوش‌ها و جوندگان (مانند موش صحرایی، موش، سنجاب، همستر، سگ آبی و …) را در گروه سنجابک‌سانان رده‌بندی کرده بود. بعدها تصمیم بر آن شد که این دو دستهٔ جانوری را از گروه جدا کنند. آن‌ها علت این همانندی‌ها را تنها در فرایند فرگشت جانوران دیده بودند. هرچند، امروزه با مطالعه بر روی DNA و شناسایی اجداد آنان نتیجه‌گیری شده که خرگوش‌ها و جوندگان دوباره به گروه سنجابک‌سانان مربوط دانسته شود.^[۴]

ریخت‌شناسی[ویرایش]

گوش‌های بلند خرگوش‌ها که گاهی بلندتر از ۱۰ سانتیمتر (۴ اینچ) هم می‌شوند احتمالاً برای شناسایی درندگان سازگار شده‌اند. دو پای پشتی آن‌ها بسیار نیرومند هستند و چهار انگشت دارند. اما پنجه‌های پیشین آن‌ها دارای پنج انگشت است.^[۵] خرگوش در هنگام استراحت، جانوری کف‌رو است. درحالی که هنگام دویدن بر روی پنجه به این سو و آن سو می‌رود. برای همین بیشتر، خرگوش‌ها را جانورانی پنجه‌رو می‌دانند. اندازهٔ بدن خرگوش می‌تواند از ۲۰ سانتیمتر (۸ اینچ) و ۰٫۴ کیلوگرم تا ۵۰ سانتیمتر (۲۰ اینچ) و بیش از ۲ کیلوگرم برسد. خز بدن آن‌ها هم معمولاً نرم و بلند است و سایه‌های قهوه‌ای، خاکستری و زرد-قهوه‌ای دارد.^[۲] بعضی نژادهای خرگوش مانند «فلمیش جاینتز» تا ۶ کیلو وزن و ۷۵ سانتیمتر قد دارند. رکورد بزرگ‌ترین خرگوش جهان، متعلق به خرگوشی به نام «داریوس» است که ۱۳۱ سانتیمتر قد و ۱۸ کیلو وزن دارد.^[۶]

بوم‌شناسی[ویرایش]

بیشتر گوارش خرگوش‌ها در رودهٔ بزرگ و کورروده انجام می‌شود. کورروده این جانور نزدیک به ۱۰ سانتیمتر بزرگتر از معده است و همراه با رودهٔ بزرگ نزدیک به ۴۰ درصد فرایند گوارش را بر دوش می‌کشد.^[۷] ساختار ماهیچه‌ای ویژهٔ اندام کورروده در این جانور اجازه می‌دهد تا روده بتواند رشته‌های گیاهی را از مواد گوارش شدنی جدا کند و رشته‌ها را به صورت مدفوع از بدن بیرون کند. درحالی که مواد مغذی‌تر از راه غشاء مخاطی به صورت کورروده‌پروری جذب می‌شود. نام دیگر کورروده‌پروری «مدفوع شبانه» است. این مواد دارای ویتامین، پروتئین و مواد معدنی فراوانی است که برای سلامتی بدن خرگوش نیاز است. خرگوش این مواد را می‌خورد تا بتواند نیازهای خوراکی بدنش را فراهم کند (فرایندی مانند نشخوار کردن با اندکی تفاوت) پوشش مخاطی اجازه می‌دهد تا مواد مغذی از راه بخش اسیدی معده بگذرد و برای گوارش به روده برسد. خرگوش‌ها با این فرایند می‌توانند مواد مغذی بیشتری را از خوراکشان بیرون بکشند.^[۸]

خرگوش جانوری است که همواره شکارچیان در کمین آنند. برای همین همواره ناچار است نسبت به پیرامونش هشیار باشد. برای نمونه در بخش مدیترانه‌ای اروپا، روباه‌های قرمز، گورکن و یک گونه از وشق ایبری از شکارچیان همیشگی خرگوش هستند.^[۹] خرگوش درصورت روبرویی با یک احتمال خطر، سرجایش خشکش می‌زند. پیرامونش را نگاه می‌کند و به دیگر خرگوش‌ها هشدار می‌دهد. در هنگام هشدار انگشت شست قوی‌ترش را بر روی زمین می‌گذارد. خرگوش‌ها میدان دید بسیار گسترده‌ای دارند.^[۱۰] آن‌ها برای گریختن از چنگال شکارچی به صورت زیگ زاگ می‌پرند و درصورت گرفتاری با پاهای پشتی خود محکم بر بدن شکارچی می‌کوبند. همچنین از دندان‌های نیرومندشان کمک می‌گیرند و با گاز گرفتن تلاش می‌کنند تا از کشمکش بگریزند.^[۱۱]

خواب[ویرایش]

میانگین زمان خواب برای یک خرگوش در قفس ۸٫۴ ساعت است.^[۱۲]

بینایی[ویرایش]

چون خرگوش در پایین زنجیره غذایی جانوری است زیاد شکار دیگر جانوران می‌شود. برای دیدن شکارچیانی که از پشت به آنها حمله می‌کنند چشم خرگوش در کنار سر (و نه رو به جلو) قرار گرفته‌است تا شکارچیان را زودتر ببینند. اما این باعث شده که خرگوش، یک نقطه کور ۱۰ درجه‌ای درست مقابل خود داشته باشد. یعنی اگر تهدیدی، درست جلوی بینی خرگوش باشد احتمالاً آن را نمی‌بیند. همچنین به این دلیل که چشمان خرگوش در دو طرف سرش است سخت بتواند همزمان با دو چشمشان چیزی را ببینند. برای همین برای دیدن کامل یک جسم از یک چشم خود استفاده می‌کند. به بیان دیگر خرگوش در هنگام دویدن به سختی بتواند برآوردی از سرعت و مسافت رسیدن به چیزی داشته باشد.^[۶]

تولید مثل[ویرایش]

نرخ تولید مثل خرگوش‌ها بسیار بالا است. فصل جفت‌گیری بیشتر خرگوش‌ها ۹ ماه است. فصل جفت‌گیری برای خرگوش‌های استرالیا و نیوزیلند از روزهای پایانی ژوئیه آغاز می‌شود و تا پایان ژانویه ادامه دارد. در حالی که برای دیگر خرگوش‌ها، در بازهٔ فوریه تا اکتبر است. دوران بارداری معمولی هم برای آن‌ها سی روز است و می‌توان انتظار داشت در هر بارداری، چهار تا دوازده بچه به دنیا آید. یک بچه خرگوش، چهار تا پنج هفته شیر می‌خورد. این بدین معنی است که در یک فصل، یک خرگوش ماده می‌تواند ۸۰۰ بچه، نوه و نتیجه (فرزند نوه) تولید کند. یک خرگوش ماده، از شش ماهگی و یک خرگوش نر، از هفت ماهگی، آمادهٔ جفت‌گیری است. فرایند جابجایی اسپرم، بیشار از ۳۰ تا ۴۰ ثانیه طول نمی‌کشد. رفتارهایی مانند لیسیدن، بو کردن (خرخر کردن) و دویدن به دنبال خرگوش ماده، از جمله کارهای میانهٔ جفت‌گیری است. همچنین پاشیدن ادرار (برای کشیدن قلمرو) از دیگر رفتارهای جنسی این جانور است.

تخمک‌گذاری، ده ساعت پس از جفت‌گیری آغاز می‌شود. خرگوش ماده پس از جفت‌گیری، لانه‌اش را می‌سازد و با خزهای زیر گردن، شکم و پهلویش مرز لانه‌اش را مشخص می‌کند. گاهی برخی خرگوش‌های ماده در دورهٔ بارداری ممکن است کمی از موهای بدنشان را از دست بدهند. خرگوش ماده با این کار خزهای روی پستانش را کم می‌کند تا آسان‌تر بتواند به نوزادان در راهش، شیر بدهد. نوزاد خرگوش هنگامی که به دنیا می‌آید کور است بدنش خز ندارد و کاملاً ناتوان است. دستگاه ایمنی بدن نوزادان بسیار کم‌توان است و نمی‌تواند پادتن تولید کند برای همین پادتن از طریق جفت به بدن نوزاد می‌رسد.

طبیعت شیر خرگوش به گونه‌ای است که نوزادان تنها یک یا دو بار در روز آن هم برای چند دقیقه به شیر مادر نیاز پیدا می‌کنند.^[۱۳] بدن برهنهٔ نوزادان پس از چند روز از یک موی نازک و نرم پوشیده می‌شود. پس از ده تا یازده روز، چشمشان باز می‌شود و پس از ۱۴ روز می‌توانند به تنهایی غذا بخورند. در سن ۵ تا ۶ هفتگی، پوشش نرم دوران نوزادی خود را از دست می‌دهند و خزهای پیش از بزرگسالی روی بدنشان می‌روید. در سن ۶ تا ۸ ماهگی خرگوش‌ها کاملاً بزرگسال‌اند و خزهای دوران پیش از بزرگسالیشان با خزهای دوران بزرگسالی جایگزین شده‌است. از این پس، خرگوش‌ها دو بار در سال موهای کهنهٔ بدنشان را از دست می‌دهند و موی تازه پیدا می‌کنند.

یک خرگوش می‌تواند ۹ تا ۱۲ سال زندگی کند.^[۱۴][۱۵] پیرترین خرگوش جهان، ۱۸ سال زندگی کرده‌است.^[۱۶]

عادت‌های غذایی[ویرایش]

خرگوش نمی‌تواند استفراغ کند.^[۱۷]

خوردن مدفوع[ویرایش]

خرگوش جانوری گیاه‌خوار است که برای پیدا کردن غذا به میان چمن، علف هرز، و چوب‌های برگدار می‌رود. بخش گسترده‌ای از خوراک خرگوش را سلولز می‌سازد که ماده‌ای با گوارش دشوار است. خرگوش‌ها برای حل این مشکل دارای دو گونه مدفوع اند. یکی تکه‌های سخت و دیگری گلوله‌های نرم سیاه و روانرو که بی‌درنگ توسط خرگوش خورده می‌شوند. خرگوش‌ها مدفوع نرم خود را می‌مکند^[۶][۱۸] (برخلاف گاو و بسیاری علفخواران که می‌جوند و نشخوار می‌کنند) تا مواد مغذی بیشتری از آن بیرون بکشند و بیشتر آن را گوارش کنند.^[۱۸] زیرا مدفوع نرم آنها سرشار از پروتئین و ویتامین ب است. خرگوش‌ها روزی یکبار مدفوع نرم خود را می‌خورند تا بیشترین انرژی را از غذایشان جذب کنند.^[۶]

خوردن هویج[ویرایش]

بر خلاف باور عمومی، خوردن بیش از اندازه هویج برای خرگوش‌ها ضرر دارد. زیرا هویج، سرشار از قند است و فقط باید گهگاه آنرا به خرگوش داد. غذای اصلی خرگوش، علوفه است. علوفه دندان‌های خرگوش (که مرتب رشد می‌کنند) را حفظ می‌کند و شکم آن‌ها را سالم نگه می‌دارد.^[۶]

علوفه[ویرایش]

در جیرهٔ غذایی خرگوش علوفه‌های زیاد وجود دارد. بهترین علوفه برای خرگوش‌های باردار و بچه خرگوش‌ها یونجه، و برای سایر خرگوش‌ها تیموتی است. تیموتی، فیبر و پروتئین مورد نیاز خرگوش‌ها را تأمین می‌کند همچنین از رشد بیش از اندازهٔ دندان‌های آنها جلوگیری می‌کند.

تفاوت نسبت به خرگوش صحرایی[ویرایش]

مهم‌ترین تفاوت خرگوش معمولی و خرگوش صحرایی در نوزاد این جانوران است. نوزاد خرگوش هنگام تولد بدنی بی مو دارد و کور است در حالی که نوزاد خرگوش صحرایی بدنی پوشیده از مو دارد و می‌توانند ببینند. همهٔ خرگوش‌ها به جز گونهٔ دم‌پنبه‌ای در لانه‌هایی که در زمین کنده‌اند زیر زمین زندگی می‌کنند. اما خرگوش صحرایی لانه‌ای ساده و معمولی دارد. خرگوش‌های صحرایی اندامی بزرگتر، گوش‌هایی بلندتر و پاهای پشتی کشیده‌تر و نیرومندتر از خرگوش دارند. همچنین بر روی خز بدن آن‌ها لکه‌ها و رگه‌های سیاه رنگ دیده می‌شود. خرگوش‌های صحرایی هرگز اهلی نمی‌شوند. خرگوش اروپایی هم به عنوان جانور خانگی و هم به عنوان گوشت خرگوش کاربرد دارد.

نگهداری به عنوان حیوان خانگی[ویرایش]

خرگوش‌های اهلی را می‌توان به عنوان جانور خانگی در حیاط خانه یا درون خانه در قفس نگهداری کرد و اجازه داد که در فضای درونی گردش کنند. خرگوش‌هایی را که درون فضای خانه نگاه می‌دارند با نام خرگوش خانگی می‌شناسند. البته این خرگوش‌ها جای مناسبی برای دویدن و ورزش و هم یک قفس ویژه نیاز دارند. می‌توان به خرگوش‌ها آموزش داد که در جعبهٔ خود باشند و یاد بگیرند که هنگامی که نامشان را صدا می‌کنیم به سوی ما بیایند. خرگوش‌هایی هم هستند که در طول روز در بیرون خانه و فضای بازند و در هنگام شب به خانه بازمی‌گردند.

خرگوش‌ها برای بازی گوشی به ابزارهایی مانند توپ، تونل، پوسته (چادر) و دیگر اسباب بازی‌ها نیازمندند. معمولاً برای خرگوش‌های خانگی فضایی افزون بر آنچه دارند هم در نظر گرفته می‌شود برای نمونه آن‌ها را به بیرون می‌برند تا در چمن بازی کنند و در فضای امنی بدوند.

خرگوش خانگی به صورت نامحدود می‌تواند لوئیچهٔ چمنی و دیگر علف‌های خشک را بخورد. همچنین باید اندکی از خوراک‌های ترکیبی صنعتی خرگوش که از پیش فراوری شده‌است هم به آن داد. حتماً باید به اندازهٔ کافی برای آنها سبزی تازه فراهم کرد و دسترسی نامحدود به آب تازه و پاک داد. خرگوش جانوری اجتماعی است. خرگوش خانگی می‌تواند با بسیاری از موجودات زندهٔ پیرامونش مانند سگ، گربه، دیگر خرگوش‌ها، پرندگان، چینچیلا، خوکچه هندی و حتی انسان دوست شود. البته در چنین وضعیتی باید بیشتر از آن‌ها نگهداری کرد چون ممکن است این جانوران به خرگوش حمله کنند. خرگوش جانوری خجالتی است و به آسانی وحشت زده می‌شود. استخوان‌های آن‌ها به ویژه در پشت، بسیار شکننده هستند برای همین هنگام بغل کردن آن‌ها باید شکم و پشتشان را هم گرفت تا آسیب نبینند.^[۱۹]

رفتارشناسی[ویرایش]

پرخاشگری[ویرایش]

خرگوش‌ها ممکن است خرخر کنند، ناگهانی بپرند و حتی گاز بگیرند. البته معمولاً آنقدر محکم گاز نمی‌گیرند که پوست کنده شود. خرگوش‌ها هنگامی که بترسند پرخاشگر می‌شوند. می‌توان این رفتارهای خرگوش را با ابزارهای مناسب بهبود داد. انجمن خانهٔ خرگوش^[۲۰] می‌گوید که دارندهٔ خرگوش باید با کمک رفتارهای مناسب، اعتماد او را به خود جلب کند.

زبان بدن[ویرایش]

خرگوش با پریدن، جنباندن بینی، و شکل نگه‌داشتن گوش‌ها ارتباط برقرار می‌کنند. وقتی دو گوش به سوی بالا سیخ شده، خرگوش در حالت هشدار است و با دقت به صداهای اطراف گوش می‌کنند. اگر یک گوش بالا و دیگری پایین باشد، آن‌ها کماکان ولی نه با تمرکز کامل گوش می‌کنند. اگر خرگوش، جست و خیز می‌کند به عقب لگد می‌زند، احتمالاً خوشحال و مشغول بازیگوشی است. وضعیت بینی خرگوش، سنجه خوبی برای دانستن میزان معاشرت و بیان احساس خرگوش است. وقتی خرگوش با بینی به شما می‌زند احتمالاً یا توجه بیشتری می‌خواهد یا این که می‌خواهند از سر راهش کنار بروید.^[۶]

به عنوان خوراک[ویرایش]

گوشت خرگوش اروپایی، خرگوش صحرایی اروپایی و خرگوش صحرایی در اروپا، آمریکای جنوبی و آمریکای شمالی و بخش‌هایی از خاور میانه به عنوان خوراک خریداری می‌شود.

در بریتانیا گوشت خرگوش در قصابی‌ها و فروشگاه‌های کوچک و بزرگ به صورت گوشت یخ‌زده خریداری می‌شود. همچنین گوشت تازهٔ آن هم در دسترس است. برای نمونه در فروشگاه‌های مزرعه‌ها و بازارهای بارو در لندن خرگوش‌های کشته شده را به صورت سنتی آویزان کرده‌اند و به فروش می‌رسانند. تا پیش از شناخت بیماری استحاله میگزومی، گوشت خرگوش در سیدنی، استرالیا بسیار پُرهواخواه بود. اما پس از آن مردم کمتر به سراغ گوشت خرگوش رفتند. گوشت خرگوش در آشپزی مراکشی بسیار کاربرد دارد به ویژه در خوراکی به نام طاجین که آن را «با بادام بو داده چند دقیقه پیش از آوردن بر سر میز می‌آرایند».^[۲۱] گوشت این جانور در آسیا-اقیانوسیه چندان شناخته شده نیست.

چندین بیماری مرتبط با مصرف گوشت خرگوش شناخته شده‌است که از آن جمله می‌توان به تولارمی یا تب خرگوش^[۲۲] اشاره کرد. بیماری دیگر گرسنگی خرگوش نام دارد. به دلیل کمبود اسیدهای چرب ضروری در گوشت خرگوش چنین نامی برای این بیماری انتخاب شده‌است.

به عنوان پوشاک[ویرایش]

گاهی خز خرگوش برای پوشاک (مانند کلاه) و ساخت برخی ابزارها بکار گرفته می‌شود. خرگوش آنگورا دارای موهای بلند و نازکی است و می‌توان مانند پشم گوسفند از آن بهره‌برداری کرد به همین دلیل برخی به پرورش و تولید مثل این گونهٔ خرگوش می‌پردازند. خرگوش‌ها کود بسیار پرباری را در زمین فراهم می‌کنند همچنین ادرار این جانور چون سرشار از نیتروژن و برای درخت‌های لیمو بسیار خوب است. شیر خرگوش هم چون سرشار از پروتئین است می‌تواند کاربرد پزشکی و خوراکی داشته باشد.^[۲۳]

منابع[ویرایش]

پیوند به بیرون[ویرایش]

منبع مطلب : fa.wikipedia.org

مدیر محترم سایت fa.wikipedia.org لطفا اعلامیه سیاه بالای سایت را مطالعه کنید.

آشنایی با حیوانات 18 (خرگوش)

خرگوش بازیگوش

اسم من خرگوشه، من از حیوانات پستاندار هستم. ما خرگوش‌ها در چمنزار، جنگل‌های کم درخت  و علفزار زندگی می‌کنیم.

من از حیوانات گیاهخوار هستم و از بین سبزیجات هویج و کلم را خیلی دوست دارم.

من گوشهای قوی و درازی دارم به خاطر همین می‌توانم صداها را در هر جهتی که باشد بشنوم.

دستهای من از پاهایم کوتاهتر است.

وقتی من در جنگل هستم روباه، عقاب و مار دشمن من هستند.

من می‌توانم خیلی سریع حرکت کنم و فاصله زیادی را در مدت کمی‌بدوم. من بازی کردن را خیلی دوست دارم.

رنگ پوست ما خرگوش‌ها در زمستان سفید است به خاطر همین می‌توانیم وسط برف‌ها قایم بشویم و از دست شکارچی‌ها فرار کنیم اما در تابستان رنگ پوست ما تغییر می‌کند و به رنگ خاکستری یا قهوه‌ای و یا سفید درمی‌آید.

منبع مطلب : www.kanoon.ir

مدیر محترم سایت www.kanoon.ir لطفا اعلامیه سیاه بالای سایت را مطالعه کنید.

همه چیز درمورد خرگوش ها

همه چیز درمورد خرگوش ها

خرگوش‌ اهلی‌ (Oryctolagus Cuniculus)حیوانی‌ از راسته‌ خرگوش‌ شکلان‌ (Lagomorpha) و خانواده‌ Leporidae است‌ و خاستگاه‌ ابتدائی‌ آن‌ غرب‌ اروپا و شمال‌ غرب‌ آفریقا می‌باشد.

در حال‌ حاضر از نژادهای‌ مختلف‌ آن‌ به‌ منظورهای‌ گوناگون‌ از جمله‌ تولید پشم‌ و گوشت‌، انجام‌ تحقیقات‌بیولوژیکی‌ و بعنوان‌ حیوانات‌ خانگی‌ استفاده‌ می‌شود.

رفتار غیر تهاجمی‌ و آرام‌ خرگوش‌ آنرا بعنوان‌ یک‌ حیوان‌ خانگی‌ ایده‌آل‌ مطرح‌ نموده‌ است‌. با این‌ وجود جهت‌نگهداری‌ مناسب‌ آن‌، آشنائی‌ با خصوصیات‌ آناتومیکی‌، فیزیولوژیکی‌ و رفتاری‌ این‌ حیوان‌ ضروری‌ است‌.

ویژگیهای‌ کالبد شناسی‌ و فیزیولوژیکی‌

سر: مهمترین‌ ویژگی‌ آناتومیکی‌ حیوان‌ در سر، گوشها می‌باشند. بخش‌ خارجی‌ گوشها یعنی‌ لاله‌ گوش‌خصوصیت‌ برجسته‌ این‌ حیوان‌ بوده‌ و علاوه‌ بر نقش‌ آن‌ در شنوائی‌، به‌ لحاظ وجود شبکه‌ وسیع‌ عروقی‌ در زیر پوست‌این‌ ناحیه‌، تأثیر مهمی‌ درتنظیم‌ حرارت‌ بدن‌ دارند. لاله‌های‌ گوش‌ نرم‌ و بسیار حساس‌ می‌باشند و نباید از آنها برای‌گرفتن‌ و مقید کردن‌ حیوان‌ استفاده‌ نمود.

چشمها به‌ نسبت‌ اندازه‌ سر بزرگ‌ و دارای‌ زاویه‌ دیدی‌ حدود 190 درجه‌ می‌باشند. مردمکها قدرت‌ اتساع‌زیادی‌ دارند و بدین‌ علت‌ حساسیت‌ بینائی‌ حیوان‌ به‌ نور را در مقایسه‌ با انسان‌ 8 برابر افزایش‌ می‌دهند. پلک‌ سوم‌ دراین‌ حیوانات‌ رشد قابل‌ ملاحظه‌ای‌ دارد که‌ در هنگام‌ خواب‌ از گوشه‌ داخلی‌ چشم‌ حرکت‌ نموده‌ و سطح‌ قرنیه‌ رامی‌پوشاند.

دندانهای‌ خرگوش‌ رشد دائمی‌ دارند، بعنوان‌ مثال‌ دندانهای‌ پیشین‌ در طول‌ سال‌ بیش‌ از 10-12 سانتیمتر رشدمی‌نماید بنابراین‌ بیماریهای‌ دندانی‌ نظیر رشد بیش‌ از حد دندانها و یا وجود دندانهای‌ نابجا و بد شکل‌ از موارد متداول‌در خرگوشها می‌باشند.

قفسه‌ صدری‌: حجم‌ قفسه‌ صدری‌ در مقایسه‌ با گنجایش‌ محوطه‌ خیلی‌ کوچک‌ است‌. قلب‌ نیز کوچک‌ است‌ وبر خلاف‌ سایر پستانداران‌ دریچه‌ دهلیزی‌ - بطنی‌ سمت‌ راست‌ سه‌ لختی‌ (Tricuspid) نبوده‌ و دو لختی‌ Bicuspid))است‌.

محوطه‌ بطنی‌: طول‌ روده‌ها حدود 10 برابر طول‌ بدن‌ است‌ و بخش‌ مهمی‌ از آن‌ را (از نظر گنجایش‌ و عملکرد)روده‌کور (Cecum)تشکیل‌ می‌دهد که‌ باقیمانده‌ هضم‌ نشده‌ مواد غذائی‌ پس‌ از عبور از روده‌ باریک‌ وارد آن‌ شده‌ وتوسط میکروفلور موجود در آن‌ مورد تجزیه‌ قرار می‌گیرند و ترکیبی‌ غنی‌ از پروتئین‌ و ویتامین‌ را ایجاد می‌کنند.

خرگوش‌ بطور طبیعی‌ و غریزی‌ رفتاری‌ تحت‌ عنوان‌ مدفوع‌ خواری‌ دارد. این‌ حیوانات‌ دو نوع‌ مدفوع‌ تولیدمی‌کنند که‌ یک‌ نوع‌ آن‌ بشکل‌ دانه‌ای‌ و نوع‌ دیگر بحالت‌ خمیری‌ است‌. نوع‌ دوم‌ غنی‌ از ترکیبات‌ پروتئینی‌ و ویتامینی‌است‌ و حیوان‌ فقط این‌ نوع‌ مدفوع‌ را مورد تغذیه‌ قرار می‌دهد. این‌ عمل‌ معمولا صبح‌ زود انجام‌ می‌شود و حیوان‌مدفوع‌ را مستقیما از مخرج‌ خود می‌گیرد و بدین‌ ترتیب‌ بخشی‌ از نیاز بدن‌ به‌ پروتئین‌ و ترکیبات‌ ویتامینی‌ را تامین‌می‌نماید.

ادرار خرگوش‌ بواسطه‌ مصرف‌ جیره‌ غذائی‌ گیاهی‌ دارای‌ PH قلیائی‌ حدود 8/2 است‌ و رنگ‌ آن‌ از زرد روشن‌ تانارنجی‌ پر رنگ‌ یا قهوه‌ای‌ متمایل‌ به‌ قرمز متغیر است‌ که‌ میزان‌ رنگ‌ بر اساس‌ دهیدراتاسیون‌ و قلیائی‌ بودن‌ ادرار تغییرمی‌کند. همچنین‌ بخاطر وجود نمکهای‌ کربنات‌ کلسیم‌ و فسفات‌ آمونیم‌ و منیزیم‌ ادرار کدر است‌. رسوب‌ این‌ ترکیبات‌بر سطح‌ میله‌های‌ قفس‌، تمیز کردن‌ لانه‌ را با اشکال‌ روبرو می‌سازد.

درجه‌ حرارت‌ طبیعی‌ بدن‌ بین‌ 37 تا 39/4 درجه‌ سانتیگراد و به‌ طور متوسط 38/3 درجه‌ سانتیگراد می‌باشد.

با توجه‌ به‌ وجود نژادهای‌ مختلف‌ وزن‌ حیوان‌ بالغ‌ می‌تواند از حداقل‌kg 0/9 در نژادهای‌ کوچک‌ (آلمانی‌،لهستانی‌) تا kg 1/8 در نژادهای‌ متوسط (نیوزیلند) و kg 7/3 در نژادهای‌ بزرگ‌ (فلاماندری‌ بزرگ‌) متغیر باشد. متوسططول‌ عمر این‌ حیوان‌ حدود 5 تا 6 سال‌ و حداکثر طول‌ عمر قابل‌ انتظار 15 سال‌ است‌.

نگهداری

خرگوش‌ را می‌توان‌ در داخل‌ منزل‌ (بعنوان‌ مثال‌ در حیاط) نگهداری‌ نمود. حداقل‌ سطح‌ مورد نیاز برای‌خرگوش‌ با وزن‌ kg 2 حدود 0/3 متر مربع‌ است‌. برای‌ خرگوشهای‌ با وزن‌ بیش‌ از kg 2 به‌ ازاء هر کیلوگرم‌ وزن‌ اضافه‌سطح‌ لانه‌ باید حدود 0/2 - 0/1 متر مربع‌ افزایش‌ یابد و در صورتیکه‌ چند خرگوش‌ با هم‌ نگهداری‌ شوند باید به‌ ازاءهر خرگوش‌ اضافی‌ 0/2 متر مربع‌ به‌ سطح‌ لانه‌ افزوده‌ گردد.

ارتقاع‌ لانه‌ باید در حدی‌ باشد که‌ حیوان‌ بتواند بطور کامل‌ بر روی‌ پاهای‌ خود بلند شود که‌ بسته‌ به‌ جثه‌ حیوان‌می‌تواند حدود 45-90 سانتیمتر در نظر گرفته‌ شود. در صورتیکه‌ خرگوش‌ در فضای‌ خارج‌ منزل‌ نگهداری‌ می‌شودکف‌ لانه‌ باید در مقابل‌ نفوذ رطوبت‌ عایق‌ شود و در صورتیکه‌ نگهداری‌ در داخل‌ منزل‌ صورت‌ می‌گیرد کف‌ لانه‌می‌تواند مشبک‌ و یا توری‌ باشد که‌ بدین‌ ترتیب‌ ادرار و رطوبت‌ ناشی‌ از آن‌ در کف‌ قفس‌ باقی‌ نمی‌ماند و این‌ مسئله‌اجازه‌ می‌دهد تا تمیز کردن‌ لانه‌ در فواصل‌ طولانی‌تری‌ انجام‌ گیرد.

جهت‌ جلوگیری‌ از بروز نزاع‌ در بین‌ خرگوشها و عوارض‌ متعاقب‌ آن‌، خرگوشهای‌ نر را باید جدا از هم‌ نگهداری‌نمود. همچنین‌ نرها و ماده‌ها نیز جز در هنگام‌ جفتگیری‌ باید در لانه‌های‌ جداگانه‌ نگهداری‌ شوند. نگهداری‌ چندخرگوش‌ ماده‌ با هم‌ در یک‌ قفس‌ اشکالی‌ ندارد.

خرگوشها می‌توانند درجه‌ حرارت‌ بین‌ ۲۷ - 4 درجه‌ را تحمل‌ نمایند که‌ البته‌ متوسط درجه‌ حرارت‌ توصیه‌شده‌ بین‌ 22 - 16 درجه‌ سانتیگراد است‌. رطوبت‌ محیط باید حدود 60 - 40 % باشد و حداقل‌ طول‌ مدت‌ روشنائی‌مورد نیاز 16 - 14 ساعت‌ است‌. در صورتیکه‌ طول‌ مدت‌ روشنائی‌ محیط از این‌ مقدار کوتاهتر باشد حیوان‌ دچارنقصان‌ فعالیت‌ جنسی‌ پائیزی‌ (Autumnal Sexual depression) می‌گردد.

تغذیه

میزان‌ مصرف‌ غذا در خرگوشها بطور متوسط روزانه‌ حدود 5 گرم‌ به‌ ازاء 100 گرم‌ وزن‌ بدن‌ است‌. بهترین‌ ماده‌غذائی‌ برای‌ خرگوشها، جیره‌های‌ غذائی‌ تجاری‌ است‌ که‌ ترکیبات‌ آن‌ بر اساس‌ نیاز حیوان‌ تنظیم‌ شده‌ است‌. این‌جیره‌ها معمولا حاوی‌ 17% - 14% پروتئین‌، 22% - 12% فیبرخام‌ و 2500 - 2100 کیلو کالری‌ انرژی‌ هستند.

در کنار این‌ مواد می‌توان‌ از سبزیجات‌ مختلف‌ نیز استفاده‌ نمود و باید توجه‌ کرد که‌ سبزیجات‌ فاسد و کپک‌زده‌نباشند.

این‌ حیوان‌ از نظر فیزیولوژیک‌ شبه‌ نشخوار کننده‌ (Pseudoruminant) بشمار میرود و چون‌ میکروفلور دستگاه‌گوارش‌ آن‌ نسبت‌ به‌ تغییرات‌ اسمولاریته‌ و PHبسیار حساس‌ است‌ بنابر این‌ تغییر نوع‌ مواد غذائی‌ باید به‌ آهستگی‌ وطی‌ مدت‌ 5 - 4 روز انجام‌ گیرد و هرگونه‌ تغییر ناگهانی‌ در محتویات‌ جیره‌ غذائی‌، بخصوص‌ استفاده‌ از جیره‌های‌ غنی‌از کربوهیدرات‌ می‌تواند با ایجاد اختلالات‌ شدید گوارشی‌ سبب‌ مرگ‌ حیوان‌ گردد.

تولید مثل

تعیین‌ جنسیت‌ در خرگوشهای‌ نابالغ‌ بسیار مشکل‌ بوده‌ و به‌ تجربه‌ نیاز دارد. بنابراین‌ در این‌ مورد از دامپزشک‌کمک‌ بگیرید.

خرگوشها در حدود سن‌ 24 - 16 هفتگی‌ به‌ بلوغ‌ می‌رسند. نژادهای‌ کوچکتر زودتر ازنژادهای‌ بزرگتر و ماده‌هازودتر از نرها بالغ‌ می‌شوند. خرگوش‌ ماده‌ سیکل‌ اوستروس‌ منظمی‌ ندارد ولی‌ مرحله‌ پذیرش‌ جنسی‌ طولانی‌ و حدود7-10 روز است‌. در صورتیکه‌ جفتگیری‌ انجام‌ نگیرد ظرف‌ 1-2 روز حالت‌ پذیرش‌ از بین‌ رفته‌ و پس‌ از آن‌ حیوان‌مجددٹ وارد مرحله‌ پذیرش‌ جنسی‌ می‌گردد.

خرگوش‌ ماده‌ای‌ که‌ وارد این‌ مرحله‌ شده‌ است‌ به‌ سایر خرگوشهای‌ ماده‌ داخل‌ قفس‌ اجازه‌ می‌دهد که‌ بر پشت‌وی‌ بجهند که‌ این‌ نشانه‌ در جهت‌ تشخیص‌ حیوان‌ آماده‌ جفتگیری‌ حائز اهمیت‌ است‌. همانگونه‌ که‌ در مبحث‌ لانه‌ ذکرشد نرها و ماده‌ها باید جدا از یکدیگر نگهداری‌ شوند و فقط هنگام‌ پذیرش‌ جنسی‌ خرگوش‌ ماده‌ برای‌ مدت‌ حدود10 دقیقه‌ در قفس‌ خرگوش‌ نر قرار داده‌ شود.

در صورتیکه‌ جفتگیری‌ منجر به‌ لقاح‌ نگردد، ممکن‌ است‌ آبستنی‌ کاذب‌ (Pseudopregnancy) رخ‌ دهد. در این‌مرحله‌ حیوان‌ ماده‌ کلیه‌ حالات‌ حیوان‌ آبستن‌ را دارد و حتی‌ پستانها نیز بزرگ‌ می‌شوند ولی‌ این‌ مرحله‌ حداکثر پس‌ ازحدود 18 روز خاتمه‌ می‌یابد.

طول‌ مدت‌ آبستنی‌ حدود 33 - 30 روز است‌. رشد پستانها سریع‌ بوده‌ و طی‌ هفته‌ آخر آبستنی‌ صورت‌ می‌گیرد.طی‌ روزهای‌ آخر حیوان‌ ماده‌ شروع‌ به‌ ساخت‌ لانه‌ می‌نماید و برای‌ این‌ منظور اقدام‌ به‌ کندن‌ موهای‌ ناحیه‌ شکم‌می‌کند. تعداد بچه‌ها بین‌ 4-12 و بطور متوسط 7 عدد است‌. بچه‌ها معمولا صبح‌ زود و طی‌ حدود یک‌ ساعت‌ و یاکمتر متولد می‌شوند. طول‌ مدت‌ شیردهی‌ حدود 4-6 هفته‌ است‌. مادر در طول‌ روز فقط یکبار و معمولا صبحها به‌بچه‌ها شیر می‌دهد و بقیه‌ ساعات‌ روز لانه‌ بچه‌ها را ترک‌ می‌نماید که‌ این‌ مسئله‌ نباید بعنوان‌ عدم‌ پذیرش‌ بچه‌هاتوسط مادر قلمداد شود. در صورت‌ مرگ‌ مادر و یا هنگامی‌ که‌ مادر قادر به‌ شیردادن‌ بچه‌ها نباشد می‌توان‌ آنها رابصورت‌ دستی‌ تغذیه‌ نمود. جهت‌ تغذیه‌ بچه‌ها شیر با فرمولهای‌ مختلفی‌ توصیه‌ شده‌ است‌ که‌ یکی‌ از ساده‌ترین‌فرمولها بشرح‌ زیر می‌باشد:

 ‌

شیر دادن‌ هر 12 تا 24 ساعت‌ انجام‌ می‌گیرد. البته‌ باید در نظر داشت‌ که‌ تغذیه‌ دستی‌ بچه‌ خرگوشها بندرت‌موفقیت‌آمیز بوده‌ و ممکن‌ است‌ با مشکلات‌ و عوارض‌ متعدد گوارشی‌ و تنفسی‌ در بچه‌ خرگوشها همراه‌ باشد.

خرگوش‌ و بهداشت‌ عمومی‌

هر چند موارد گزارش‌ شده‌ از انتقال‌ بیماریهای‌ خطرناک‌ بین‌ انسان‌ و حیوان‌ در خرگوشهای‌ اهلی‌ و خانگی‌ نادراست‌ با این‌ وجود مهمترین‌ این‌ بیماریها عبارتند از سالمونلوز، تولارمی‌، هاری‌، عفونتهای‌ قارچی‌ پوست‌ و مو، سل‌ وتوکسوپلاسموز.

جهت‌ جلوگیری‌ از بروز بیماری‌ در حیوان‌ و کاهش‌ احتمال‌ انتقال‌ آن‌ به‌ صاحب‌ حیوان‌ توصیه‌های‌ زیر بایدمورد توجه‌ قرار گیرد.

1 - پس‌ از خرید حیوان‌، جهت‌ معاینه‌ و بررسی‌ وضعیت‌ سلامت‌ آن‌ و دریافت‌ راهنمائیهای‌ لازم‌ به‌ درمانگاههای‌دامپزشکی‌ مراجعه‌ شود.

2 - حتی‌الامکان‌ با ساخت‌ جایگاه‌ و لانه‌ مناسب‌، حیوان‌ در خارج‌ از محیط منزل‌ و به‌ عنوان‌ مثال‌ در حیاط نگهداری‌گردد.

3 - در صورتیکه‌ حیوان‌ در داخل‌ منزل‌ نگهداری‌ می‌شود باید دارای‌ جایگاهی‌ خاص‌ و نسبتا محدود باشد و از رفت‌ وآمد آزادانه‌ حیوان‌ در محیط منزل‌ باید جلو گیری‌ شود.

4 - محل‌ نگهداری‌ و لانه‌ حیوان‌ روزانه‌ نظافت‌ گردد.

5 - از تماس‌ حیوان‌ با حیوانات‌ خانگی‌ افراد دیگر و همچنین‌ حیوانات‌ غیرخانگی‌ نظیر گربه‌های‌ ولگرد جلوگیری‌شود.

6 - نظافت‌ شخصی‌ علی‌الخصوص‌ شستن‌ دستها پس‌ از تماس‌ با حیوان‌ از اهمیت‌ زیادی‌ برخوردار است‌.

7 - در صورت‌ مشاهده‌ هرگونه‌ تغییر در ظاهر و یا رفتار حیوان‌، جهت‌ بررسی‌ علت‌ آن‌ به‌ درمانگاه‌ دامپزشکی‌ مراجعه‌شود و بر اساس‌ نظر دامپزشک‌ معالج‌ انجام‌ معاینات‌ دوره‌ای‌ مورد توجه‌ قرار گیرد.

واکسن‌ هاری‌ جز در مواردی‌ که‌ حیوان‌ در معرض‌ هاری‌ قرار دارد و یا در مناطقی‌ که‌ هاری‌ شایع‌ می‌باشد توصیه‌نمی‌شود و برای‌ پیشگیری‌ از بروز سایر بیماریهای‌ متداول‌ در خرگوش‌ نیز تاکنون‌ واکسنی‌ تهیه‌ نشده‌ است‌.

منبع مطلب : www.beytoote.com

مدیر محترم سایت www.beytoote.com لطفا اعلامیه سیاه بالای سایت را مطالعه کنید.

جواب کاربران در نظرات پایین سایت

مهدی : نمیدونم, کاش دوستان در نظرات جواب رو بفرستن.

باران پورحسین و اعظم صدیقی : قبول دارم

خاطره قاسمی : خیلی عالی بود

جالب بود : جالب بود

جالب بود : من تازه نظرم را می نوشتم و نمی دونم چطور نظر جدیدی رو بگم