بیوگرافی روح الله زم چگونه دستگیر شد
بیوگرافی روح الله زم چگونه دستگیر شد را از سایت پست روزانه دریافت کنید.
روح‌الله زم
روح‌الله زم (زادهٔ ۵ مرداد ۱۳۵۷ – درگذشته ۲۲ آذر ۱۳۹۹) خبرنگار، فعال سیاسی و مؤسس سایت و کانال تلگرامی خبری-تحلیلی آمدنیوز بود. او یکی از مخالفان فعال نظام جمهوری اسلامی ایران بود و برای انتشار اسناد فساد حکومتی شناخته شده‌است.[۲]
وی پسر محمدعلی زم بود. نوجوانی و جوانی‌اش در دوره‌ای سپری شد که پدرش ریاست حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی را برعهده داشت و روح‌الله دوره‌های تئاتر و سینما را همان‌جا گذراند. محمدعلی زم در آن زمان به سید علی خامنه‌ای بسیار نزدیک بود اما در سال ۱۳۸۰ با کنار گذاشته شدنش توسط حکومت، به تدریج از بیت رهبری دور شد.[۳] خودش جایی گفته بود که یک سال در دبستان فرهنگ، متعلق به غلامعلی حدادعادل درس خوانده و از این مدرسه اخراج شده‌است. او در سازمان بهینه‌سازی مصرف سوخت با مهدی هاشمی همکاری کرد و به گفتهٔ خودش در دوره‌ای صاحب یک نمایندگی بستنی آیس‌پک در شهرری بوده‌است.[۳] زم از ازدواج اولش یک دختر ۱۶ ساله و از ازدواج دومش یک دختر پنج ساله داشت که هر دو همراه با مهسا رازانی (همسر دومش) در فرانسه زندگی می‌کنند.[۳]
روح‌الله زم که در انتخابات سال ۱۳۸۸ به ستاد انتخاباتی مهدی کروبی نزدیک بود و با تحریریهٔ سحام نیوز (سایت حزب اعتماد ملی) همکاری می‌کرد، پس از رخدادهای انتخابات ریاست‌جمهوری آن سال بازداشت و شکنجه شد. به گفتهٔ خودش در زمان بازداشت ساعت‌ها به میله‌های فلزی بسته شده بود و در حالت خمیده در مکانی نگهداری می‌شد تا اعترافات مورد نظر بازجویان علیه پدرش، مهدی هاشمی رفسنجانی، غلامحسین کرباسچی، محمد خاتمی و مهدی کروبی از او گرفته شود.[۳] در خرداد ۱۳۹۰ روح‌الله زم با پاسپورت خودش از مرز قانونی گذشت و به مالزی رفت. با این‌حال پس از این سفر به خارج از کشور، به «فرار» متهم شد. محمدعلی زم در نامه‌ای سرگشاده که در تابستان ۱۳۹۶ خطاب به روح‌الله منتشر کرد نوشت: «اگر دوستان آن نهاد نظامی-سیاسی، گذرنامه‌ات را به آن زودی تحویل نداده و تو را تشویق به خروج از کشور نکرده بودند و پس از خروج قانونی‌ات از کشور متهم به «فرار» نکرده بودند و شرایط لج و لجبازی و تعقیب و گریزها و امنیت‌زدایی‌های بچه‌گانه در دیار غربت مالزی و ترکیه را پیش رویت قرار نداده بودند، این وخامت پیش نیامده بود.» او در همان نامه از پسرش خواست که توبه کند و «خطش» را تغییر دهد.[۳]
روح‌الله زم از مالزی به ترکیه و از آنجا به فرانسه پناهنده شد. همکاری‌اش با سحام‌نیوز قطع شد و «آمدنیوز» را تأسیس کرد. محتوای آمدنیوز ترکیبی از اخبار و اطلاعات راست و دروغ بود که زم ادعا می‌کرد مدارک و مستندات آن‌ها را از طریق ارتباطاتش در ایران به دست می‌آورد. او برای اولین بار از ماجرای ۶۳ حساب قوه قضاییه پرده برداشت. او بود که دربارهٔ وجود بدل سید علی خامنه‌ای سخن گفت و با جدیت پیگیر اتهام سعید طوسی (قاری قرآن متهم به تجاوز به کودکان) بود.[۳]
اعتراض‌های دی ماه ۱۳۹۶، نقطهٔ عطف زندگی روح‌الله زم و کانال آمدنیوز بود که به اتاق جنگی علیه جمهوری اسلامی تبدیل شده بود. بر اساس برخی شواهد، آمار بازدیدهای این کانال در برخی از روزهای دی ماه ۹۶ بیش از دو میلیون بود. تلگرام در همان روزها به درخواست وزیر ارتباطات ایران و به خاطر انتشار محتوایی که «دعوت به درگیری مسلحانه» عنوان شد، کانال آمد نیوز را مسدود کرد اما خیلی زود کانال دیگری به نام «صدای مردم» جای آن را گرفت. چند ماه بعد و در اردیبهشت ۹۷ دولت ایران، پیام‌رسان تلگرام را به‌طور کلی فیلتر کرد.[۳]
روح‌الله زم در مهر ۱۳۹۸ در سفر به عراق بازداشت و به ایران منتقل شد. در ۲۲ مهر وی روبه‌روی دوربین سپاه پاسداران اعتراف کرد که «اعتماد به کشورهای دیگر اشتباه است». او اولین نفری نبود که در صدا و سیمای جمهوری اسلامی علیه خودش «اعتراف» می‌کرد.[۳]
زم در تیر ۱۳۹۹ در دادگاه عمومی به ریاست ابوالقاسم صلواتی، و همچنین دادگاه انقلاب به اتهام «افساد فی الارض» به اعدام محکوم شد و پس از تأیید حکم اعدام در دیوان عالی کشور در روز ۱۸ آذر، چهار روز بعد در ۲۲ آذر ۱۳۹۹ با طناب دار اعدام شد.[۴][۵] این اعدام در حالی بود که خود روح‌الله زم تا آخرین لحظات از اجرای حکم خبری نداشته‌است و خانواده وی نیز پس از اعدام مطلع می‌شوند.[۶][۷]
خانواده
روح‌الله زم فرزند محمدعلی زم از روحانیون حکومتی ایران بود و به همین دلیل، امکان نزدیکی او با فرزندان مسئولان فراهم شد. محمدعلی زم در دوران حکومت جمهوری اسلامی سمت‌هایی مثل ریاست حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی (۱۳۵۹–۱۳۸۰)، معاون اجتماعی شهرداری تهران، ریاست سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، ریاست هیئت‌مدیرهٔ انجمن صنفی ویدیو رسانه و عضویت در شوراهای مختلف در صدا و سیما و وزارت ارشاد را داشته‌است.[۸] او در سال ۱۳۹۶ نامزد دهمین دورهٔ شورای اسلامی شهر تهران بود اما نتوانست رای لازم را کسب کند و در سمت پیشینش یعنی معاون فرهنگی و اجتماعی دبیرخانهٔ شورای عالی مناطق آزاد ایران به کار خود ادامه داد.[۹] پدر روح‌الله زم مدتی در کسوت تهیه‌کننده در سینمای ایران فعالیت داشت و سبب ورود فرزندش به حیطهٔ سینما شد. دفتر سینمایی او اوایل سال ۱۳۹۰ به شکل مشکوکی طعمهٔ حریق شد.
دستگیری در سال ۸۸
روح‌الله زم که از منتقدین محمود احمدی‌نژاد محسوب می‌شد پس از اعتراضات سال ۸۸ توسط وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران دستگیر شد. در بهمن سال ۱۳۹۰ با انتشار نامه‌ای سرگشاده خطاب به سید علی خامنه‌ای گفت که در دوران بازداشتش در زندان اوین تحت شکنجه‌های مختلف قرار گرفته‌است.[۱۰] در قسمتی از این نامه آمده‌است:
آمدنیوز
زم پس از حوادث انتخابات ۱۳۸۸ از ایران خارج شد. ابتدا به مالزی و سپس به فرانسه رفت و در آنجا سایت و کانال تلگرامی آمدنیوز (صدای مردم) را راه‌اندازی کرد.[۱۱]
در دوران فعالیت آمدنیوز همواره نقدهایی در مورد صحت و سقم اخبار منتشره و منابع خبری این رسانه وجود داشت. با این‌حال تأثیر اخبار آمدنیوز بر جامعه و حتی روابط بین سران جمهوری اسلامی را نمی‌توان انکار کرد. در جریان اعتراضات سال ۱۳۹۶ آمدنیوز به‌عنوان رسانهٔ اصلی مورد اعتماد معترضان شناخته می‌شد.[۱۲] زمانی که این کانال با درخواست وزیر ارتباطات ایران از شرکت تلگرام بسته شد حدود ۱/۵ میلیون نفر مخاطب داشت و زمانی که کانال «صدای مردم» به عنوان جایگزین آن ایجاد شد، در مدت کوتاهی اعضایش به صدها هزار نفر رسید.[۱۲] مدتی بعد این کانال ادعا کرد دختر رئیس دستگاه قضایی وقت به اتهام جاسوسی برای سفارت بریتانیا، به دستور وحید حقانیان و توسط نیروهای اطلاعات سپاه بازداشت شده‌است.[۱۳] در آن مقطع، میزان پذیرش این اتهام در حدی بود که حداقل ۱۰ مقام ارشد حکومتی (از رئیس و سخنگوی قوه قضاییه و دادستان کل کشور گرفته تا وزیر اطلاعات و رئیس سازمان اطلاعات سپاه) شخصاً برای تکذیب آن وارد صحنه شدند.[۱۴] برخی اصول‌گرایان تندرو در ایران دولت حسن روحانی را به دادن اطلاعات به سایت «آمد نیوز» متهم می‌کردند و پس از بازداشت زم در سال ۱۳۹۸ این فرضیه مطرح شد که این پرونده، بهانهٔ تازه‌ای برای بازداشت‌ها و تسویه حساب‌های سیاسی در ایران است.[۱۵]
دستگیری خانواده
سال ۱۳۹۶ برادر، دو خواهر و همسر یکی از خواهران روح‌الله زم در مقاطع مختلف بازداشت شده و مدتی زندانی بودند.[۱۳] مدیر آمدنیوز مدعی شد که این اقدامات جهت تحت فشار قرار دادن او و تیم خبری‌اش است. در روز ۱۹ مهر ماه ۱۳۹۶، سردبیر کانال تلگرامی آمد نیوز پستی را منتشر کرد که در آن نوشته شده بود: به دلیل بازداشت دو نفر از اعضای خانوادهٔ روح‌الله زم، اسناد دست اولی را منتشر خواهیم کرد. ساعاتی پس از این پست، پدر روح‌الله زم در نامه‌ای دو پهلو، دستگیری دو فرزندش را تأیید و در کنار انتقاد نرم از مسئولان جمهوری اسلامی ایران فرزندش را به آرامش بیشتر فراخواند.
ایستگاه پایانی دروغ
در اسفند ۱۳۹۷ مستند ایستگاه پایانی دروغ از صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش شد که در آن ادعا شد روح‌الله زم بازیچهٔ نیروهای اطلاعاتی ایران بوده‌است؛[۱۶][۱۷]
دستگیری در سال ۹۸
در ۲۲ مهر ۱۳۹۸ رسانه‌های داخل ایران خبر از دستگیری روح‌الله زم توسط سازمان اطلاعات سپاه دادند.[۱۸][۱۹] سپاه پاسداران در اطلاعیه‌ای که در این‌باره منتشر کرد بدون اشاره به زمان و مکان این بازداشت، گفت که زم را به داخل کشور هدایت و بازداشت کرده‌اند.[۲۰][۲۱] پیشتر رئیس پلیس بین‌الملل نیروی انتظامی ایران اعلام کرده بود که ایران، از طریق اینترپل به دنبال استرداد تعدادی از متهمان پرونده‌های اقتصادی و مخالفان سیاسی، از جمله روح‌الله زم است.[۲۲]
همزمان در کانال تلگرام آمدنیوز پیامی مبنی بر دستگیری زم با لوگوی سپاه پاسداران منتشر شد که نشان می‌داد این سازمان کنترل کانال آمدنیوز را در اختیار گرفته‌است.[۲۳][۲۴] برنامه ۲۰:۳۰ تلویزیون جمهوری اسلامی ایران چند ساعت پس از انتشار خبر دستگیری زم، ویدیویی کوتاه از اعتراف تلویزیونی او را پخش کرد.[۲۵] در این ویدیو زم در اظهاراتی کوتاه و خلاصه‌شده از رفتارهای رسانه‌ای‌اش در سال‌های اخیر ابراز پشیمانی کرد و گفت که «از نظام هم عذرخواهی می‌کند».[۲۶] پس از انتشار خبر دستگیری، بعضی مقامات بلندپایه مانند ابراهیم رئیسی رئیس قوهٔ قضائیه، علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی و محمدحسین باقری رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ایران با انتشار بیانیه‌هایی به این موضوع واکنش نشان دادند.[۲۷]
یک روز پس از دستگیری زم نشریهٔ فرانسوی فیگارو در مقاله‌ای مدعی شد تشکیلات امنیتی ایران یک زن جوان به نام شیرین نجفی را برای دیدار با روح‌الله زم به محل اقامت او در فرانسه فرستاده بودند. شیرین نجفی، زم را متقاعد کرده برای دیدار با سید علی سیستانی به نجف عراق سفر کند و زم پس از ورود به نجف توسط نیروهای امنیتی ایران دستگیر و به داخل کشور منتقل شده‌است.[۲۸] پیشتر علی جوانمردی هم موضوع «ترغیب زم برای سفر به عراق توسط شیرین نجفی از همکاران آمدنیوز» را مطرح کرده‌بود.[۲۹] مهسا رازانی، همسر روح‌الله زم تأیید کرد همزمان با سفر زم به عراق، یکی از همکاران سایت آمدنیوز به‌نام شیرین نجفی در عراق حضور داشته ولی دستگیر نشده‌است.[۳۰] در پاسخ به این ادعاها شیرین نجفی گفت که در کشاندن زم به عراق هیچ نقشی نداشته‌است و آخرین بار شب قبل از اعلام خبر بازداشت روح‌الله زم، با او تلفنی گفتگو کرده‌است.[۳۱] نجفی در مصاحبه با ایران اینترنشنال گفت که صبح دوشنبه وقتی قصد انتشار خبر در کانال تلگرام آمدنیوز را داشته متوجه شده دسترسیش مسدود شده و همزمان دوستانش در تماس تلفنی به او اطلاع داده‌اند که تلویزیون ایران خبر بازداشت زم را اعلام کرده‌است.[۳۲] او تأیید کرد که زم قرار بود مهمان دفتر «سیستانی» باشد و با نمایندهٔ او دیدار کند.[۳۳] دفتر علی سیستانی هر نوع ارتباط بین روح‌الله زم و این دفتر را تکذیب کرد.[۳۴] چند روز بعد محمدعلی زم با ساده‌دل و سهل‌انگار خواندن پسرش تأیید کرد دستگیری او به بهانهٔ ملاقات با مرجعیت شیعه اتفاق افتاده‌است.[۳۵] او که از سال ۹۶ به این‌سو سمت‌های مدیریتی‌اش در جمهوری اسلامی را از دست داده‌است، از سپاه بابت دستگیری فرزندش تقدیر کرد و از خامنه‌ای و سپاه پاسداران برای روح‌الله زم طلب حلالیت و بخشش کرد.[۱۱]
روزنامه فیگارو در گزارش مذکور به احتمال همکاری دولت فرانسه در دستگیری روح‌الله زم هم اشاره کرده بود و از امکان آزادی فریبا عادلخواه و رولاند مارشال دو فرانسوی محبوس در ایران، در قبال این همکاری سخن گفته‌بود.[۳۶] وزارت خارجه فرانسه با انتشار بیانیه‌ای و با اشاره به اینکه زم در آن کشور پناهنده بوده بازداشت او را محکوم کرد.[۳۷]
در ۲۵ مهر ۱۳۹۸ بی‌بی‌سی فارسی به نقل از منبعی آگاه در دولت عراق خبر داد که دستگاه اطلاعاتی عراق همزمان با ورود هواپیمای حامل روح‌الله زم به بغداد او را بازداشت کرده و پس از یک روز طبق موافقتنامهٔ استرداد مجرمین، به ایران تحویل داده‌است.[۳۸] در حالی‌که برخی کنشگران سیاسی این عملیات را «ربایش» توصیف کردند[۳۹] بی‌بی‌سی نوشت زم در عراق ربوده نشده و در بخش ترانزیت فرودگاه بغداد به نیروهای اطلاعاتی جمهوری اسلامی تحویل داده شده‌است.[۴۰] همسر زم پیشتر گفته بود که پس از ورود زم به عراق یک روز از او خبری نداشته تا اینکه روز ۲۱ مهر، در تماس تلفنی یک‌دقیقه‌ای با لحن و ادبیاتی غیرمعمول خبر از سلامتی‌اش داده و بعد از آن خبر بازداشتش منتشر شده‌است.[۴۱]
سپاه پاسداران در اطلاعیهٔ خود، دستگیری زم را «عملیات حرفه‌ای، هوشمندانه و چندوجهی با به‌کارگیری روش‌های نوین اطلاعاتی و شگردهای ابتکاری» توصیف کرده بود و گفته بود برای این اقدام موفق به فریب دادن سرویس‌های بیگانه شده‌است.[۴۲] رادیو فرانسه به نقل از منابع آگاه به وضعیت عراق می‌گوید دستگیری زم در بغداد و انتقال وی به تهران کار دشواری نیست و نیازی به عملیات هوشمندانه و شگرد ابتکاری ندارد و شاید هدف سپاه از به کار بردن این ادبیات، افزون بر تبلیغات، اشاره به فریب دادن روح‌الله زم برای دیدار با سیستانی است.[۴۲] در اول آبان ۱۳۹۸ سخنگوی سپاه پاسداران مدعی شد که بخش عمدهٔ اعضای شبکهٔ روح‌الله زم پیش از بازداشت او شناسایی شده‌اند و نیاز چندانی به اعترافات او نیست.[۴۳] یک روز قبل‌تر وبسایت گرداب (زیرمجموعهٔ سپاه پاسداران) از افرادی که با آمدنیوز همکاری داشته‌اند، خواسته بود خودشان را معرفی کنند تا در مجازات احتمالی‌شان تخفیف درنظر گرفته شود.[۴۴]
ادعای بالاترین تیم حفاظتی
روح‌الله زم ادعا کرده‌است که دارای سنگین‌ترین تیم حفاظتی در فرانسه[۴۵] (بعد از رئیس‌جمهور فرانسه) بوده‌است. در ابتدا به‌صورت نامحسوس محافظت می‌شده اما در ادامه، فرانسه برای وی تیم حفاظتی محسوس قرار داده بوده‌است؛ که بر اساس ادعای او، از آن تحت عنوان بالاترین تیم حفاظتی بعد از مکرون، نام برده‌است.[۴۶]
برگزاری دادگاه
در ۲۱ بهمن ماه ۱۳۹۸ نخستین دادگاه وی برگزار شد. بنابر گزارش‌ها، این دادگاه از ساعت ۸ صبح در شعبهٔ ۱۵ دادگاه انقلاب تهران به ریاست قاضی ابوالقاسم صلواتی آغاز شد و در ابتدا متن کیفرخواست، شامل ۱۷ بند اتهامی، توسط نمایندهٔ دادستان قرائت شد. همچنین برخی منابع گزارش کردند که این جلسهٔ دادگاه «بیش از سه ساعت» و در دو نوبت برگزار شده‌است.[۴۷][۴۸]
۱۷ بند اتهام شامل این موارد هستند:[۴۷][۴۸]
همچنین غلامحسین اسماعیلی، سخنگوی قوهٔ قضائیه، گفته بود: «در این پرونده غیر از متهم اصلی، ۵ نفر هم بازداشت شده و تعدادی هم احضار شدند اما پروندهٔ روح‌الله زم از بقیه تفکیک شده‌است».[۴۹]
روح‌الله زم، در دومین دادگاهش با رد کردن اتهام افساد فی الارض و دیگر اتهام‌ها علیه خود، دربارهٔ پرسش رئیس دادگاه در ارتباط با «مسئول بودن» در اعتراض‌های دی‌ماه ۹۶ نیز گفت که «این موضوع ارتباطی با من ندارد.»[۵۰] او همچنین گفت که پیش از بروز ناآرامی‌های دی ۹۶ در ایران، با کانال تلگرامی آمدنیوز به‌طور موقت قطع ارتباط کرده و از اواسط سال ۹۷ کنترل این کانال تلگرامی را در اختیار داشته‌است.
در این جلسه همچنین شکایت نهاد ریاست‌جمهوری از روح‌الله زم مطرح شد و معاونت حقوقی ریاست‌جمهوری، زم را متهم کرد که نامه‌ای جعلی مبنی بر موافقت حسن روحانی با ورود زنان به ورزشگاه منتشر کرده‌است.[۵۰] زم در واکنش به این شکایت گفت: «این نامه با امضای آقای واعظی بود، نامه را ما تهیه نکرده بودیم بلکه برای ما ارسال شده بود». او همچنین دربارهٔ اتهام «همکاری با دولت متخاصم آمریکا» گفت: «آمریکا دولت متخاصم نیست».
قاضی دادگاه در این جلسه همچنین خبر داد که پس از بازداشت برادر ناتنی روح‌الله زم، پدر زم نامه‌ای به رهبر جمهوری اسلامی داده و با موافقت علی خامنه‌ای، برادر ناتنی روح‌الله زم آزاد شده‌است. او به زمان وقوع این رویدادها اشاره نکرد.[۵۰]
چهارمین دادگاه روح‌الله زم، روز دوشنبه ۱۵ اردیبهشت ماه ۱۳۹۹ در شعبهٔ ۱۵ دادگاه انقلاب به ریاست قاضی صلواتی برگزار شد. او اتهام «اقدام علیه امنیت ملی» را رد کرد و گفت که نوشته‌های او در راستای فعالیت مطبوعاتی‌اش بوده‌است. زم در پاسخ به سؤال صلواتی که پرسید آیا اتهام اقدام علیه امنیت داخلی و خارجی جمهوری اسلامی ایران را می‌پذیرد، گفت: «خیر، من کار مطبوعاتی می‌کردم».[۵۱][۵۲]
برخی منابع در گزارشی از این جلسهٔ دادگاه نوشته که صلواتی به مواردی چون «آموزش ساخت کوکتل مولوتوف، ماسک ضد اشک‌آور» و راه‌های «زمین انداختن موتورسوارهای» امنیتی اشاره کرده و آن‌ها را به روح‌الله زم و کانال تلگرام «آمدنیوز» نسبت داده‌است.[۵۳] اما زم در پاسخ گفت: «این‌ها مربوط به من نیست و یکسری مطالب کپی بود و یکسری نیز تحت‌القائات بود». زم تأکید کرد که او «خبرنگار» بوده و «کار خبری» می‌کرده‌است.[۵۲]
ششمین و آخرین جلسهٔ دادگاه زم در ۲۰ خرداد ۱۳۹۹ برگزار شد. به نوشتهٔ خبرگزاری‌های داخل ایران، زم در این جلسه اتهام «اجتماع و تبانی به قصد ارتکاب جرم علیه امنیت داخلی» و «توهین به مقدسات» را رد کرده اما اتهاماتی چون «توهین به مأموران دولتی و تحریک مردم به اغتشاش»، «نشر اکاذیب» و «حمایت از «محکومان امنیتی و خانوادهٔ پهلوی» را پذیرفته‌است.[۵۴][۵۵]
محکومیت به اعدام
غلامحسین اسماعیلی، در نشست روز سه‌شنبه، دهم تیر ۱۳۹۹ از صدور حکم اعدام برای روح‌الله زم خبر داد و تأکید کرد که این حکم «غیرقطعی و قابل فرجام‌خواهی» است و چنانچه زم به آن اعتراض کند، «پرونده به دیوان عالی ارسال میشود». او گفت دادگاه «۱۳ مورد از عناوین ریز او را از مصادیق افساد فی‌الارض دانسته و حکم اعدام صادر کرده‌است» و جاسوسی برای دو کشور فرانسه و اسرائیل نیز از جمله اتهامات زم شمرده شده‌است؛ و در مورد چند مورد اتهامی که «افساد فی‌الارض نبوده»، زم به مجازات حبس محکوم شده‌است.[۵۶][۵۷]
اعتراض به حکم دادگاه
روز چهارشنبه ۱۸ تیر ۱۳۹۹ دبیر دریابیگی بلوردی وکیل مدافع روح‌الله زم گفت که «ما نسبت به رأی دادگاه [اعدام] اعتراض کرده‌ایم و در حال حاضر اطلاعی از اینکه پرونده به دیوان عالی کشور رفته‌است یا خیر ندارم». به گفته وکیل روح‌الله زم، دادگاه باید پرونده را به دیوان عالی کشور ارسال کند.[۵۸][۵۹]
روز سه‌شنبه ۷ مرداد ۱۳۹۹، غلامحسین اسماعیلی، سخنگوی قوه قضائیه جمهوری اسلامی، گفت نسبت به رأی صادرشده فرجام‌خواهی شده و این درخواست به دیوان عالی کشور رفته‌است. او گفت دیوان عالی کشور هنوز دربارهٔ این فرجام‌خواهی اظهارنظر نهایی نکرده‌است.[۶۰]
تأیید اعدام توسط دیوان عالی
روز سه‌شنبه ۱۸ آذر ۱۳۹۹، غلامحسین اسماعیلی سخنگوی قوه قضائیه جمهوری اسلامی اعلام کرد که حکم اعدام روح‌الله زم توسط دیوان عالی کشور تأیید شده‌است.[۶۱][۶۲]
اعدام
روح‌الله زم در سحرگاه ۲۲ آذر ماه ۱۳۹۹ بوسیله دار اعدام شد.[۶۳][۶۴][۶۵]
در روز ۲۲ آذر ۱۳۹۹، محمدعلی زم، پدر روح‌الله زم، در یادداشتی نوشت که به دعوت مسئول پرونده روح‌الله زم در سازمان اطلاعات سپاه همراه خانواده‌اش به دیدار فرزندش رفته‌است. او گفت که سازمان حفاظت اطلاعات قوه قضاییه به فرزندش وعده داده بود که قرار است طبق نظر ابراهیم رئیسی، رئیس قوه قضاییه، با یک نفر «از آن طرف مبادله» شود و روح‌الله دو ماه در اختیار سازمان حفاظت اطلاعات قوه قضاییه بود. مأموران از زم خواسته بودند که در ازای این طرح مبادله اقدام به گفتن برخی مسائل کند و این موارد فقط برای رئیسی تهیه میشود.[۶۶][۶۷][۶۸]
به نوشته محمدعلی زم، فیلم اعترافات اجباری که قبل از اعدام او در صدا و سیما جمهوری اسلامی پخش شد و در آن بحث «دریافت دلار از کشورهای خارجی» و «جاسوسی و لو دادن جای» قاسم سلیمانی توسط روح‌الله زم مطرح شد، نتیجه همین اقدام مسئولان سازمان حفاظت اطلاعات قوه قضاییه بوده‌است. او نوشت که مأموران امنیتی فرزندش را «گول» زدند و روح‌الله زم تأیید کرد که این اتهامات «دروغ» است.[۶۶][۶۸]
در ادامه او گفت که مأموران امنیتی «پرینت حساب» روح‌الله زم از سال ۹۰ به بعد را در اختیار داشتند و «کل ورودی» حساب او در این مدت ۹۷ هزار و ۵۰۰ دلار بوده‌است، مبلغی که به گفته بعضی دوستان او از طرف دولت فرانسه به عنوان پناهنده به او پرداخت شده‌است.[۶۶][۶۸]
به گفته وی، در این دیدار، مأمور امنیتی سعی داشته که تأیید حکم اعدام را مخفی نگه دارد و از او خواست که به فرزندش «خبر تأیید اعدام» را اطلاع ندهند. این مأمور امنیتی در جریان این دیدار به روح‌الله زم گفت که «اگر حکم تأیید شده باشد که به این سادگی نیست، اجرای آن فرایندی دارد که ما به تو خواهیم گفت». علاوه بر بی‌خبری روح‌الله زم، خانواده او نیز از اجرای حکم در روز شنبه مطلع نبوده‌اند و پدرش هم در این نوشته تأکید کرد که قرار بوده روز سه‌شنبه هفته جاری به مشهد سفر کنند تا برای آزادی فرزندش دعا بخوانند.[۶۶][۶۷]
واکنش‌ها
لغو نشست اقتصادی اروپا با ایران
روز یکشنبه ۲۳ آذر ۱۳۹۹، کمیته اجرایی نشست تجاری ایران و اروپا اعلام کرد که این نشست لغو شده و آن را به زمان دیگری موکول کرده است. این نشست قرار بود در روزهای ۲۵ تا ۲۷ آذر به صورت مجازی برگزار شود و در آن پیرامون چگونگی گشایش در روابط ایران و اتحادیه اروپا بحث و تبادل‌نظر شود. به عقیده بسیاری از رسانه ها [۸۰][۸۱][۸۲][۸۳][۸۴] این تعویق بخاطر اعدام روح الله زم بوده و پیش از آن، دبیر سیاسی روزنامه گاردین که مجری این نشست بود اعلام کرد که در واکنش به اعدام روح‌الله زم، از حضور در آن انصراف داده و اعدام وی را «انزجارآمیز» خواند.[۸۵]
مصاحبه با خبرنگار صدا و سیما
در شامگاه ۲۰ تیر ۱۳۹۹، مصاحبه ۳۰ دقیقه ای به نام «بدون تعارف» از شبکه دوم صدا و سیمای جمهوری اسلامی پخش شد که بسیاری آن را «اعتراف اجباری» خواندند. در این مصاحبه علی رضوانی، به عنوان مجری، سوالات متعددی دربارهٔ زندگی شخصی و رسانه‌ای روح‌الله زم مطرح کرد.[۸۶] علی رضوانی چند بار در ابتدا و لابه لای برنامه تأکید کرد که این مصاحبه در خارج از بازداشتگاه و زندان ضبط شده‌است اما روح‌الله زم در بخش‌های پایانی این برنامه به‌طور ضمنی این سخنان مجری را رد کرد.[۸۷]
در شبکه‌های اجتماعی زندانیان سیاسی پیشین گفتند که مکان ضبط این مصاحبه در مجموعه بازداشتگاه ۲-الف، متعلق به سازمان اطلاعات سپاه پاسداران، در زندان اوین و ساختمانی پشت بازداشتگاه اصلی است که پیشتر نیز اعترافات اجباری شماری از زندانیان سیاسی و عقیدتی در آن ضبط شده‌است. تصاویر پشت صحنه آن نشان می‌دهد زم با چشم‌بند درحال انتقال به جلوی دوربین است. زمان تهیه این فیلم مشخص نیست ولی در بخشی از گفتگو، روح‌الله زم تأیید می‌کند که مدت‌هاست در محل تهیه این فیلم نگهداری میشود.[۸۷]
مصاحبه
مجری برنامه روح‌الله زم را متهم به راه‌اندازی اغتشاشات در ایران کرد که با واکنش زم مواجه شد و خطاب به مجری گفت: «شما می‌گویید اغتشاشات، ما می‌گوییم اعتراضات». در ادامه، مجری برنامه روح‌الله زم را متهم به «خیانت به مردم» کرد که زم این اتهام را قبول نکرد که مردم را به خطر انداخته‌است و گفت «مردم خودشان کف خیابان بودند». در این مصاحبه همچنین از زبان زم گفته شد که «سه، چهار نفر» از منابع و مرتبطان او در ایران بازداشت شده‌اند و «اسامی بزرگ» دیگری در این پرونده وجود دارد.[۸۸]
او در بخش دیگری از سخنانش، گفت که در مقطعی این اندیشه بر او غلبه کرده‌است که باید نظام دیگری جایگزین جمهوری اسلامی شود. در بخشی از این برنامه، مجری از زم پرسید که اگر قاضی بودی به خودت چه حکمی می‌دادی، زم در پاسخ به تعیین حکم خارج از رویه قضاییه و از «روز اول» بازداشت خود اشاره کرد و گفت که «سختگیرانه از روز اول گفتند اعدام.» زم در حالی که به سئوالی دربارهٔ «تغییر وزن» پس از بازداشت پاسخ می‌داد، خطاب به رضوانی گفت که من در دو سه ماه اول بعد از بازداشت «در همین محلی که داریم حرف می‌زنیم» از ۹۸ کیلو به ۱۰۸ کیلو رسیدم اما بعد ۲۰ تا ۲۵ کیلو وزن کم کردم.»[۸۷]
بازتاب‌ها
بخشی از مصاحبه که زم گفت «شما می‌گویید اغتشاشات، ما می‌گوییم اعتراضات»، در شبکه‌های اجتماعی بازتاب بسیاری داشت و کاربران پخش این قسمت را شکست تهیه‌کنندگان فیلم دانسته‌اند که قصد داشتند از این فیلم علیه روح‌الله زم استفاده کنند. بسیاری از کاربران این مصاحبه را مصادیق «شکنجه» و «اعتراف تحت فشار» تفسیر کردند.[۸۸]
در شبکه‌های اجتماعی حملات زیادی به علی رضوانی شد و بسیاری او را یک «بازجو-خبرنگار» تعبیر کردند. رامین سید امامی، فرزند کاووس سید امامی، مدتی قبل فاش کرده بود که پس از کشته‌شدن پدرش در حین بازداشت، «علی رضوانی» همان فردی بوده‌است که «به همراه تیمی از سازمان اطلاعات سپاه پاسداران با چند وانت و جعبه به زیرزمین خانه سید امامی رفتند و اقدام به صحنه‌سازی» کرده بود. او به ایران اینترنشنال گفت که مادرش، مریم ممبینی، در زمان پخش این برنامه، علی رضوانی را شناسایی کرده بود که «بازجوی او از سوی سازمان اطلاعات سپاه پاسداران در زمان حمله مأموران امنیتی به منزلشان در تهران» بوده‌است.[۸۷]
سازمان گزارشگران بدون مرز، پخش «اعتراف‌های تلویزیونی» از روح‌الله زم را مصداق «شکنجه» خواند و اعلام کرد: «بازجویی تلویزیونی، اعتراف آشکار رژیم ایران به انجام جرم شکنجه زندانی است و شکنجه از مصادیق بارز جنایت علیه بشریت است.» گزارشگران بدون مرز با اشاره به تضییع حقوق زم به عنوان یک متهم اعلام کرده که او در همۀ مدت بازداشت در سلول انفرادی و تا امروز، از حق دیدار با خانواده‌اش و انتخاب وکیل محروم بوده‌است.[۸۹]
آثار شکنجه فیزیکی
در تصاویر منتشر شده از پشت صحنه مصاحبه در وبسایت خبرگزاری صدا و سیما،[۹۰]
جستارهای وابسته
منابع
پیوند به بیرون
منبع مطلب : fa.wikipedia.org
مدیر محترم سایت fa.wikipedia.org لطفا اعلامیه بالای سایت را مطالعه کنید.
ماجرای روح الله زم از ابتدا تا اعدام + بیوگرافی
خبرگزاری میزان - سحرگاه امروز ۲۲ آذزماه ۱۳۹۹ حکم اعدام «روح‌الله زم» اجرا شد و به دار مجازات آویخته شد.
دادگاه بدوی رسیدگی به اتهامات زم، ۱۳ مورد از عناوین ریز اتهامات نامبرده را توأم با هم، از مصادیق افساد فی الارض دانسته و بدین جهت برای مشارالیه حکم اعدام صادر کرده بود؛ همچنین دادگاه مزبور برای چند مورد دیگر از اتهامات منتسب به زم که در زمره مصادیق افساد فی الارض نبوده، مجازات حبس تعیین کرده بود.
جلسات دادگاه بدوی رسیدگی به اتهامات زم طی ۶ جلسه به ریاست قاضی صلواتی در شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب تهران به صورت علنی با حضور مستشار، وکیل مدافع زم و نماینده دادستان در اجرای مواد ۳۵۲ و ۳۵۳ قانون آیین دادرسی کیفری برگزار شد.
نخستین جلسه دادگاه مزبور ۲۱ بهمن ۹۸ و ششمین و آخرین جلسه آن در تاریخ ۲۰ خرداد ۹۹ برگزار شد.
دهم تیرماه خبر صدور حکم اعدام برای زم در دادگاه بدوی اعلام شد و بیان شد که احکام صادره درباره زم غیرقطعی و قابل فرجام‌خواهی در دیوان عالی کشور است.
سرانجام، سخنگوی دستگاه قضا هجدهم آذرماه در سی و ششمین نشست خبری خود از تایید حکم اعدام روح‌الله زم در دیوان عالی کشور خبر داد و گفت: در حدود بیش از یک ماه قبل دیوان عالی کشور به این پرونده رسیدگی کرده و حکم صادره از دادگاه انقلاب به تایید دیوان عالی کشور رسیده است.
نگاهی به اقدامات مجرمانه و مفسدانه زم
در ادامه نگاهی به اقدامات مجرمانه و مفسدانه زم علیه امنیت و معیشت مردم ایران در قالب فعالیت و هدایت کانال تلگرامی معاند آمدنیوز و ارتباطات جاسوس مآبانه این محکوم با عناصر وابسته به سرویس‌های بیگانه و ضد امنیت مردم ایران خواهیم داشت.
منبع مطلب : www.mizanonline.com
مدیر محترم سایت www.mizanonline.com لطفا اعلامیه بالای سایت را مطالعه کنید.
جواب کاربران در نظرات پایین سایت
مهدی : نمیدونم, کاش دوستان در نظرات جواب رو بفرستن.
نمیدونم, کاش دوستان در نظرات جواب رو بفرستن.